ZÂNGFAH AWK TLÂK A SIMI

ZÂNGFAH AWK TLÂK A SIMI

JESUH ZULTU

JUDAS ISKARIOT

Kum thum khêng te Jesuh a zulh ve ko nain Jesuh remhmi hmun van ah si loin Sehtan caah remhmi hell ah a kalmi Judas Isksriot hi rel cawk lo Jesuh zultu lakah zângfah awk a tlâk bikmi mi pa khat a si.

Thawngțha bia chim i ka vahnâk ah ka ton tawnmi biahalnâk tampi lak zongah â tel lengmang mi cu "Judas Iskariot hi van a kai hnga maw?" timi kong hi a si.

Laimi Pathian rianțuantu cheukhat nih Judas Iskariot kha van kai ding bangin a rak chim tawk zong an rak um caah a si.

Amah hi Jesuh Lamkaltu mi 12 lakah mi pakhat a sinâk kong Mathai, Marka, Luka le Johan nih an chim. Mt.10:4. Mk.3:19. Lk.6:16. Jn.6:71

Baibal ah a min pum Judas Isksriot timi hi voi 9 a um i a min cheu Judas timi hi voi 3 a um. Min fang chim lo in amah kong chimnâk hi voi 3 hrawng a um.

A cân hmudung le donghnâk Baibal nih a chimmi cu,

"Cuticun ngun tangka kha țempal chungah a hlonh i a chuak, cun a kal i ai awk" Mt.27:5

Ai awk hnu ah,

"Hi pa nih hin a sual man in hmun pakhat a cawk i a bittaling in a tla, a paw kha a kuai i a ril vialte a chuak dih" Lam.1:18.

Jesuh zultu Judas Iskariot tuanbia donghnâk hi chiatnâk lei in ro a lingmi tuanbia a si.

Amah le amah ai nawngmi a si bangin van ah si loin hell ah a kal. Zeicatiah Baibal nih,

"...lainawngmi cu zungzal nunnâk an chung ah a hmun lo ti kha nan hngalh" tiah a ti. 1Jn.3:15b.

Cun Jesuh hrim hrim nih, "nannih cu nan thiang,  nan dihlak bel si loin" tiah Judas Iskariot kong kha a rak chim.Jn.13:10b.

A thiannâk hmun van ah kal dingin thianter a simi chungah â tel lomi Lamkaltu 12 lakah mi pakhat cu Judas Iskariot kha a si. Jn.13:11.

Kum 3 khêng te Jesuh a zul ve ko nain van ah si loin hell ah a kal chan tak tak hi:

JESUH KHA JESUH A SINING TEIN A COHLÂNG DUH LO I JESUH KHA AMAH DUHNING TEIN JESUH SITER A TIMH CAAH A SI.

Hi hi mithi kan pa Dr. David Van Bik nih a chimmi ka hna bak in ka theih i a cațialmi ka mit bak in ka relmi a si.

Cun vawlei cung ah Baibal hrilhfiahtu minthang pakhat William Barclay timi pa hrilhfiahnâk zong nih a chim.

Thil sining hngalhnâk caah akan bawmtu bik pakhat cu Baibal tuanbia ah a langhning hi a si.

Baibal chungah cun Jesuh a zulh hlân i a tuanbia kan hmu lo.

Baibal si loin Baibal tuanbia nih cun Judas Iskariot hi Rom cozah do dingin tapung ah a chuakmi phu chungah â telmi a si tiah a ti.

Cu tapung hna hruaitu bawipa cu Kristian filim (muicawl) ah a min a thang ngaimi 'Benhur' hi a si.

Jesuh an tlaih zân ah  minfang chim lomi 'tlangval pakhat' tiah a timi, Rom ralkap nih a puan an hnuhpiak i taklawng in a tli tiah Marka nih a țialmi zong kha tapung bawipa Benhur a si lai tiah an zumh. Mk.14:51-52.

Jesuh Lamkaltu 12 lak ah mi pahnih phunțanh Simon le Judas Iskariot hi Rom cozah a dohtu tapung bawi Berhur kuttang mi an si tiah tuanbia nih a ti.

Kum 3 khêng te a zulh hnu ah Judas nih a ruahmi cu Jesuh a zulh hlân i a rak zulhmi Berhur nâkin hi Jesuh hi Rom cozah kut in akan luater khotu a si bak ko ti hi a si.

A chunmang (Rom cozah kut in luatnâk) cu Jesuh nih a tlinter khawh ti hi Judas Iskariot nih a zumh tak tak. Zeicatiah Jesuh thiltikhawhnâk vialte mit hmuh kut tongh in a theihngaltu a si.

Cucaah Jesuh a rawi zong kha Jesuh a huat ruangah si loin a chunmang kha tlinter a duh tuk caah a si tiah Baibal hrilhfiahtu cheu khat le kan pa David Van Bik zong nih an chim tawnmi a si.

Cucaah Jesuh a zulh hlân ah a rak zulh hmasat mi Benhur kha a thlithup in pehtlaihnâk a tuah peng i Gesimani dûm ah khan a bawipa hmasa Benhur zong a rak sawm i minfang chim loin "tlangval pakhat" tiah timi kha a si.

Judas ruahnâk ah cun Gesimani dûm ah khan Jesuh nih a thiltikhawhnâk kha a chuah lai i amah Judas nih a ratpimi Rom ralkap hna kha Jesuh nih a tângmi um lo in a hloh cikcek hna lai i Benhur le a tapung hna he țangrual in Rom cozah kut in luatnâk tling kan hmuh lai timi ruahchannâk he Jesuh a rawimi kha a si, tiah an ti.

Asinain Judas Iskariot nih â palhmi cu sual țhawnnâk le sual man zungzal thihnâk hell mei chungin luattertu a simi  Jesuh kha Rom cozah kut in luattertu siter a timhmi kha a si.

Phun dangin:

Sualnâk chungin Khamhtu a simi kha

Rom cozah kut in Khamhtu siter kha a timh.

Phun dangin:

Jesuh kha Jesuh a sining te i cohlâng loin

Amah duhning in Jesuh kha Jesuh siter a timh.

Cucaah Judas Iskariot cu a zulhmi Jesuh sin vanah si loin hell ah a tlaknâk kha a si.

Nihin zongah Jesuh hi Baibal nih a chim ning tein:

Pa Pathian nih misual khamhtu ah a thlahmi,

Pa Pathian nih thihnâk in a thawhtermi,

Pa Pathian sinah akan nawlpiaktu ah atu vanah a ummi

Pa Pathian nih a khiahmi Ni la Cân ah a mithiang la dingin  a ra ding a sinâk

Baibal nih a chimning te si loin

kan duhning pauh in Jesuh siter kan timh i

A thlahtu Pa ah kan siter i

Pa le Fapa le Thiang Thlarau kan siter i

Amah lawng lawng Pathian kan siter i

Amah lawngin van ah kan umter a si ah cun:

Judas Iskariot nih amah duhning in Jesuh (Khamhtu) siter a timhmi lam kha kan zul tinâk a si.

Jesuh hi Baibal nih a chimning tein
Cohlâng ko.

Culoahcun Judas Iskariot lam kha

Na zulh sual lai.

"BAIBAL AN NGEI LO"

"BAIBAL AN NGEI LO"

Debate kan ngeih hlân deuh ah Hakha Post i rian a țuanmi pakhat nih tha pek pah in, Saya uk, kha! Nâ ralring maw? Țha tein Study hna na tuah maw? Na sungh sual ah cun be lo kan si ko lai hih, tiah a ka ti i 'Aw kâ ralring ko.  Study tuah tu cu a herh theng lai lo Baibal kan ngei ko i Baibal hmanh a ngei lomi hmai ah cun sungh phung a si lo hme cu' tiah capo biatak in ka hei ti.

Cucu Hakha Post ah an rak țial ai.

Debate kan ngeih hnu ah, "An pastor le an Evangelist pawl he debate teh na ngamh ti hnga maw?" tiah fb online ah an rak ti i 'Baibal hmanh a ngei lomi cu ngamh lo ding a si hnga maw? Ngamh tuk ding zong cu a si hlei hnga maw? tiah ka hei ti țhân..

An i fahsak ngai ngai i "Dawn holh in a lehmi Baibal e, cu e kha e" tiah bia a tam ngai.

Kan khua mi zong a thin a hungmi an um nain Pathian Bia ruangah a si i ngaihthiam ko u sih, tiah ka ti hna.

Baibal an ngei lo, ti hi an kut ah Baibal a um lo tinâk a si lo.

An duh zongah duh lo zongah. An zumh zongah zumh lo zongah:-

Uk 66 a simi Kristian Baibal Cathiang hi a hramthawk in a dongh tiang Pathian pakhat ah Mi pathum, Pa le Fapa le Thiang Thlarau cawlcanghnâk cauk a si, tiah fiang tein ka post cang.

'Jesuh lawng lawng Pathian a si, Pa a dang tein a um hlei lo, Jesuh hi Pa le Fapa le Thiang Thlarau cu a si,  Jesuh hi Pa zong a si, Fapa zong a si i Thlarau zong a si,  cucaah Pa le Fapa le Thiang Thlarau min ah tipil pek timi cu Jesuh min i tipil pek hi a si ko, van ah Jesuh lawng lawng kan hmuh lai' tiah an ti tawnmi hi a tu ah an i ngeih i an kut ah a ummi Baibal ah pakhat te hmanh a um

Dai loin an cawnpiak tawnmi a umnâk Baibal le an ngei fawn lo.

Cucaah Baibal an ngei lo ti hi i fahsak ding a si lo. A si tatak mi a si ko.

An cawnpiaknâk hi uk 66 a simi Baibal ah hin rak um tak tak seh law kum 2000 reng lo a kal cangmi vawlei cung Kristian vialte za ah sawmkua cu Baibal a ngei lomi ah kan i cang tinâk a si lai i loh bak kan si hnga.

Cucaah Luhmuhzi lei khel in a zohtu hna nih 'bu khat le bu khat i doh le i el lengmang cu' tiah a zai lenmi zong an um.

Thih hnu zungzal nunnâk he â pehtlaimi a si i i doh zong a phu i i el zong a phu.

"Soi" timi tu cu a si lo. Soi timi sullam zong a hngal lomi hna nih soi ah an ruah.

Cawnpiaknâk dik lo, a dikmi Cawnpiaknâk Cathiang lila hmangin el hi "Soi" a si lo. Hei siseh law Jesuh le a salpa Paul kha Soi a hmangmi tiah kan ti hna a herh lai.

Cheu khat nih i fimter ngai in Doctrine kongah buai ding a si lo tiah an ti.

Mirâng holh i "doctrine" timi cu "Cawnpiaknâk or Zumhnâk" ti a si.

Cawnpiaknâk (doctrine) a dik lo ah cun zumhnâk dik a um kho lo. Zumhnâk dik a um lo ah cun Hrințhân timi a um kho lo. Hrințhân timi a um khawh lo ah cun van cung luh khawh a si lai lo.

Cucaah Baibal pakhat â tlaih ko nain cawnpiaknâk (doctrine) ah kawl nambar 34 a simi hi kan i debate bak ding a si. Kan chimți bak a herh, kan i caihmai bak a herh, el zong kan i el bak a herh.

Pumpak le minung tu i huat lo ding.

Trinity a zûmlotu Judah mi le Muslim le Jehovah's Witness â timi hna cu a dang tein Baibal an i ngeih law law i kan i thlâk kho lo law law.

Kan Baibal â hrawm ko nain kan Baibal ah a um bak lomi a cawnpiaktu hna hi Baibal Cathiang hmang lila in chimpi, ceihpi, ruahpi ding bak an si, a herh ah cun Baibal bia bak in el zong i el ding a si.

Pumpak le minung tu i huat, i ral lo ding.

Kan Baibal â hrawmmi hna nih kan Baibal ah a um bak lomi cawnpiaknâk hmangin "nan palh" an kan ti tik ah dai te i rak um ko hi ziaza țhat le tangdor le nunnem zong a si lo.

Baibal rel lo ruang i a elnâk ding hngalh lo ruangah daih khi si dawh deuh a si.

Paul nih pei, "Zumhnâk ah raldohnâk țha kha doh in....."tiah a ti kha. 1Tim.6:12.

Minung sinâk le thisa ruahnâk le lungput tel bak loin:-

Cathiang hmangin i dohnâk hi Cathiang lila nih:

"Raldohnâk țha" tiah a ti.

Cucaah zeitluk in nanka thangchiat i nanka soi i bia chia khâ phunkip he chiat nanka serh hmanh ah:-

Cathiang nih a chimmi:-

"RALDOHNÂK ȚHA"

a dotu ka si timi hngalhnâk ah dai tein kâ din peng ko lai.

Zeicatiah cu Pathian nih aka khinhmi rian a si ti hi fiang tein ka hngalh.

LEI LE VAN A RAWH HMANH AH ZUNGZAL IN A HMUN DING A SIMI CU:-

LEI LE VAN A RAWH HMANH AH ZUNGZAL IN A HMUN DING A SIMI CU:-

Cathiang kan hrihfiahning hi si loin
Kan hrilhfiahmi "Cathiang" hi a si.

Zeicatiah Jesuh nih, "Biatak tein kan chimh hna, lei le van a rawh hlan pauh cu Nawlbia chung i a deh hmete le a rin hmete zong a dihlak i a tlin hlan pauh cu an rawk lai lo" tiah a ti. Mt.5:18

A bia cu chim loin a bia karlak ah a deh hmete le a rin hmete tiangin lei le van a hmunh chung pauh cu a rawk lai lo tiah Jesuh nih a chim.

Jesuh nih a chimmi hi Biakam hlun Cathiang kong a si. Zeicatiah hi bia a chim lio ah hin Biakam thar cu țial a si rih lo.

Mathai, Marka, Luka, Johan, Paul Peter, James le Jude hna nih an țialmi Biakam thar zong Jesuh nih, "Lei le van a rawk lai, asinain ka bia cu zeitilei hmanh in a rawk lai lo" tiah a ti.Mt.24:35.

Jesuh nih a rak chimchung cang bangin (Jn.14:26) Thiang Thlarau cawnpiaknâk le Lamhruainâk in an țialmi Cathiang hi lei le van a rawh hmanh ah zungzal in a hmun ding a simi cu a si.

Asinain a palh khomi minung nih Cathiang kan hrilhfiahning tu cu zungzal in a hmun lai lo.

Eden dûm ah Adam sual i a tluknâk kong Cathiang hi zungzal in a hmun lai.

Asinain a tak tak si loin țawnchommi tuanbia (myth) a si tiah a palh khomi minung (liberal) nih an hrilhfiahning tu cu zungzal in a hmun lai lo.

Rili Sen lei ro in an tannâk kong Cathiang zong zungzal in a hmun lai.

Asinain a cân cân ah thli nih leiro ah a canter tawnmi a si tiah a palh khomi minung (liberal) nih an hrilhfiahning tu cu zungzal a hmun lai lo.

Denial Chiandeih kâ in a luatnâk le a hawi le mi pathum Meiphu in an luatnâk Cathiang cu zungzal in a hmun lai.

Asinain a tatak si loin țawnchommi tuanbia (myth) a si tiah a palh khomi minung (liberal) nih an hrilhfiahning tu cu zungzal a hmun lai lo.

Ngapi paw chungah Jonah thi loin nithum le zanthum a umnâk Cathiang zong zungzal in a hmun lai.

Asinain țawnchommi tuanbia (myth) a si tiah a palh khomi minung (liberal) nih an hrilhfiahning tu cu zungzal in a hmun lai lo.

Ngaknu thiang Mary nih Thiang Thlarau thawngin a pawi i vancungmi nih Jesuh tiah min an sakmi Cathiang zong zungzal in a hmun lai.

Asinain Josef le Mary nih nu pa sinâk (sex) an tuahnâk in pawimi minung kel a si ko tiah a palh khomi minung (liberal) nih an hrilhfiahning tu cu zungzal in a hmun lai lo.

Lih a chim bal lomi Jesuh nih a thlahtu Pa kha atu le atu "Ka Pa" tiah a timi Cathiang zong zungzal in a hmun lai.

Asinain a minung sinâk nih a Pathian sinâk kha auhmi a si i Pa timi kha a dang in a um hlei lo, amah kha Pa a si ko tiah a palh khomi minung (oneness) nih an hrilhfiahning tu cu zungzal in a hmun lai lo.

Jesuh Pathian a sinâk kong Cathiang nih a chimmi Biatak hi zungzal in a hmun lai.

Asinain Jesuh lawng lawng Pathian a si a dang an um lo tiah a palh khomi minung (oneness) nih an hrilhfiahning tu cu zungzal in a hmun lai lo.

Zungzal in van ah a rak ummi Pa le Fapa le Thiang Thlarau min in tipil pe u tiah Jesuh nawlpek mi Cathiang hi zungzal in a hmun lai.

Asinain Pa le Fapa le Thiang Thlarau min cu Jesuh hi a si tiah a palh khomi minung (oneness) nih an hrilhfiah i Jesuh min in tipil pek ding a si tiah an hrilhfiahning tu cu zungzal in a hmun lai lo.

Van a kai in kum 50 hnu ah Jesuh nih ka Pa sinah a bawițhutdan ah ka țhu tiah a chimmi Cathiang hi zungzal in a hmun lai.

Asinain van ah Jesuh lawng lawng a ummi bangin  Jesuh lawng lawng kan hmuh lai tiah a palh khomi minung (oneness) nih an hrilhfiahning tu cu zungzal in a hmun lai lo.

Jesuh cu Pa nih a khiahmi Ni le Cân ah a ra țhân lai timi Cathiang hi zungzal in a hmun lai.

Asinain Jesuh cu Penticost ni ah Thlarau in a ra cang,  Jesuh a ra ti lai lo tiah a palh khomi minung (liberal) nih an hrilhfiahning tu cu zungzal in a hmun lai lo.

Cucaah Baibal Cathiang ( Holy Bible) chungah țialmi Cathiang lawng lawng zungzal in a hmun lai.

Asinain a palh khomi minung nih Baibal Cathiang (Holy Bible) chungah țialmi Cathiang an hrilhfiahning tu cu zungzal a hmun lai lo.

ATU AH HIN:-

Evan. Rual Uk
ATU AH HIN:-
Evan. Rual Uk
Thiang Thlarau cu zûmtu chungah a um.
"Asiloah nan pum hi nan chungah a ummi, Pathian sin in nan hmuhmi Thiang Thlarau țempal a si ti le nanmah ta nan si ti lo, ti kha nan hngal lo maw?" 1Kor.6:19.
Zûmtu chungah a ummi Thiang Thlarau hi Fapa nih Pa sinin a hmuh i zûmtu sinah a run thlahmi (Lam.2:33) a si caah Khrih Thlarau tiah ti a si. Rom.8:9. 1Pet.1:11.
Khrih nih Pa Pathian sin in a hmuhmi a si caah Pathian Thlarau tiah ti a si. 1Pet.4:14
Sunparnâk Thlarau tiah ti a si. 1Pet.4:14.
Zângfahnâk Thlarau tiah ti a si. Heb.10:29.
Hi zûmtu chungah a ummi Thiang Thlarau hi
"Mi" a si bangin:-
---Pathian fa kan si kha a kan hngalhter
    Rom.8:16
---Amah thawng in Pathian khi "Abba"
    Ka Pa tiah kan auh khawh.Rom.8:15
      Gal.4:6
---Zeizong vialte akan cawnpiak.Jn.14:26
---Kan derthawmnâk ah akan bomh.
    Rom.8:26
---Thla akan campiak. Rom.8:26
---Ngaichiatter khawh a si.Efe.4:30
--'-Cawhdeh khawh a si. Heb.10:29
Cucaah atu ah zûmtu chungah a ummi Thiang Thlarau hi Pathian pakhat ah Mi pathum chungin Mi pakhat, zungzal zungzal in van ah a rak um cang mi hngalhpitu pathum chungin pakhat a si.1Jn.5:7.
ATU AH HIN:-
Fapa cu van ah a Pa sinah a Pa bawițhutdan ah a țhu.Bia.3:21
"Teitu a simi sinah ka bawi țhutdan cungah ka pawng i țhutnâk nawl kha ka pek lai, Kei zong nih ka tei i ka Pa sinah a bawi țhutdan cung i ka þhut bantukin". Bia.3:21.
Minung ah â can hlan ah "BIA" tiah ti a si.
"A hramthawk ah Bia a um, Bia cu Pathian sinah a um, Bia cu Pathian a si...Bia cu titsa ah â cang i kan sinah khua a sa..." Jn.1:1,14.
Pa sin in a ra i Pa sinah a kir țhân.
"Kei hi Pa sinin a chuak i vawlei ah a rami ka si. Vawlei hi chuahtâk in Pa sinah a tlung ding ka si" tiah Fapa nih a rak chim chung cang. Jn.16:28.
Van ah Pa sinah a ummi Fapa hi
"Mi" a si bangin:-
----Amah a zûmtu hna sualpalhnâk kha
      Pa sinah a kan nawlpiaktu zungzal
      kan Tlângbawi a si. 1Jn.2:1.Heb.7:25
----Ni ni khat cu Pa nih a khiahmi Ni le
     Cân ah amah zûmtu a mithiang hna
      La dingin van in lei ah a ra te lai.
       Mt.24:36.Lam.1:7
----Messiah a sinâk in a miphun kha
      Kum 1000 a uk hna lai. Bia.20:1-3
----Vawlei dongh bia zong a ceihte lai.
     Bia.20:11-15.
---Cu hnu ah Pennâk kha Pa Pathian sin
    ah Fapa nih a chanh te lai.1Kor.15:24
Cucaah Fapa cu zungzal in van ah a rak um cangmi Hngalhpitu pathum chungin pakhat a si.1Jn.5:7
ATU AH HIN:-
Pa cu van ah Fapa he a um i sermi van le vawlei le a chungah a ummi thil vialte a fimnâk le hngalhnâk in a zohkhenhtu le kilvengtu le thisen in a tlanhmi hna zohkhenhnâk rian kha ngol loin a țuan zungzaltu a si. Rom.11:33-36.
Pa zong Pathian pakhat ah Mi pathum chungah Mi pakhat, van ah a um zungzalmi Hngalhpitu pathum chungin pakhat a si i
"Mi" a si bangin:-
---vawlei a daw hringhrantu le Fapa
    Ngeih chun a petu le a thlahtu a si.
     Jn.3:16. 1Jn.4:9
----thih tiang in a nawl a ngaih caah
     Fapa a cawisângtu le min vialte lakah
     Min cungnung bik a petu a si.Fil.2:9
----Fapa sinah lei le van nawlngeihnâk
     vialte a petu a si. Mt.28:18.
----Fapa a ratnâk Ni le Cân a hngaltu
     umchun a si. Mt.24:36. Lam.1:7
----van le vulei a dongh hnu ah Pennâk
      a cotu ding a si.
Cucaah Pa zong Pathian pakhat ah Mi pathum, van ah zungzal in a rak um cangmi Hngalhpitu pathum chungah pa khat a si.1Jn.5:7.
Cuticun.......
ATU AH HIN
Thiang Thlarau cu zûmtu chungah a um
i Fapa cu van ah Pa sinah a um i Pa cu van ah Fapa he an um, tiah a palh kho lomi Baibal Cathiang nih a ti.
Hi Baibal Cathiang cawnpiaknâk a zûmlotu cu Kristian a si lo.
Hi Baibal Cathiang cawnpiaknâk hi na zumh lo ah cun:-
A DANG TEIN BAIBAL I ȚIAL!!!

KHAMHNÂK TLING

KHAMHNÂK TLING
Evan. Rual Uk
Evan. Rual Uk
Pathian nih Fapa Jesuh Khrih vailamtahnâk hmangin a sermi khamhnâk cu "Khamhnâk tling" tiah ti a si.
Zeicatiah a tângmi or a baumi um loin tling khitkhet in a sermi a si.
Cucu:
Jesuh Khrih nih a sunglawimi a thisen kha tlanhnâk man ah Pa Pathian sinah a pekmi thawngin "Sual ngaihthiamnâk" kan comi le:-
Kan tlinter khawh lomi Pathian nawlbia vialte Jesuh nih kan aiawh in a tlinternâk thawngin Pathian hmai ah za ah za thiamcoter kan sinâk le:-
Amah ralchanhtu misual sin ah Fapa ngeihchun kha thlah in a sermi remnâk thawngin Sertu Pathian he kan i remnâk le:-
Sualthûrnâk chungin mah te in kan i thianter khawh lo lio ah Jesuh nih a pum le a thisen sunglawi sual raithawinâk caah a pekmi thawngin za ah za Pathian hmai ah zungzal ca in "Mithiang" ah cohlân kan sinâk hna hi an si.
Cu a tlingmi khanhnâk Thawngțha biatak cu kan hna nih a theih i kan lungthin nih zumhnâk in a cohlân tikah (Pathian pakhat ah Mi pathum lakah Mi pakhat a simi) Thiang Thlarau in hmelhchunh or chinchiah kan si. Efe.1:13.
Cucu "Thlarau ah Hrințhân" timi cu a si.
"Hrințhân" timi Biafang hi NT ah voi hnih lawng a um i voi khatnâk cu Jesuh nih Nikodimu sinah a rak chimmi kha a si. Jn.3:3.
A voi hnihnâk cu Jesuh zultu Peter nih a chimmi a si.
"A rawk khomi thlaici ah si loin, a nungmi Pathian bia le zungzal in a hmunmi a rawk kho lomi thlaici (Pathian Bia) ah hrințhân mi nan si" 1Pet.1:23.
Khrih Vailamtahnâk ah Pathian nih a sermi Tlanhnâk, Thiamcoternâk, Remnâk le Thianternâk, Khamhnâk tling Thawngțha Biatak kha hna i theih hmasat loin  Hrințhân khawh a si lo.
Zeicatiah minung chunglei nun ah thlennâk tak tak a umtertu cu Khamhnâk tling Thawngțha biatak le Thiang Thlarau lawng lawng hi an si.
"Hrin" timi cu a um bal lomi a um tinâk a si. Nu nih fa a hrin tikah chungkhar ah a um bal lomi kha a hung um. Sațil nih fa a hrin tik zongah kawm chungah a um bal lomi kha a hung um tinâk a si.
Thlarau in "Hrin" timi zong minung chungah a um bal lomi kha a hung um tinâk a si.
Minung chungah ah a umbal lomi a umtertu tak tak cu:-
A rawk kho lomi thlaici, zungzal in a hmunmi, Khamhnâk tling Thawngțha Biatak kha mi nih a hna in a theih i zumhnâk in a cohlân tikah Thiang Thlarau nih zûmtu nunnâk ah (a zumhmi Khamhnâk tling Thawngțha Biatak) a fehtermi kha a si.
Cucu "Hrințhân" timi cu a si.
"Nan i hngatchan mi amah ah nannih zong biatak bia, nan khamhnâk thawngțha bia kha nan theih i zumh zong nan zumh hnu ah kamhmi Thiang Thlarau in hmelhchunh nan si" Efe.1:13.
(Hihi a voi thumnâk caah remhmi ningin țialmi a si)
Cuticun misual Khamhnâk tling cu:-
Pa Pathian nih a timhlamh i
Fapa Pathian nih a tlinter i
Thiang Thlarau Pathian nih a fehter.

THIANTERNÂK

THIANTERNÂK
(Sanctification)
Evan, Rual Uk
Evan. Rual Uk
"Zeitintiah voi khat raithawinâk nih a thiantermi hna cu zungzal ca in a tlinter hna" Heb.10:14
Thianternâk timi bia hi Biaknâk in lâkmi a si.
Zeicatiah minung hi thianter a herhmi misual a si, ti hi biaknâk vialte nih an zumh dihmi a si.
Asinain sualnâk chungin thianter an i timhning tu cu an i khat dih theng lo.
Kristiansinâk (Christianity) hi biaknâk a si lo. (Christianity is not Religion)
Zeicatiah biaknâk vialte cu sualnâk chungin thian i TIMHNÂK a si i
Kristiansinâk tu cu sualnâk chungin THIANNÂK a si.
Kristian kan sinâk hi biaknâk hna nih sualnâk chungin thian an i TIMH bantuk men kan si tinâk a si lo.
Sualnâk chungin thiantermi, Pathian mithmuh ah za ah za "Mithiang" ah cohlânmi kan si.
Cucu Pathian Fapa Jesuh Khrih nih a sunglawimi a thisen kha sual raithawinâk caah vailamtahnâk thing cungah a rak pêkmi kha Pa Pathian nih sual raithawinâk caah a rak cohlânnâk thawngin a si.
Hi sualnâk chungin thianternâk kan comi hi zungzal caah tlintermi a si. Heb.10:14.
Cucaah "Thianternâk" timi biafang kong ah Baibal nih a hmanmi biafang pathum CANG timi le LIO timi le LAI timi hi chinchiah a herh ngai ngai.
1. CANG...
Zûmtu cu a luan ciami a sualnâk chungin thiantermi a si CANG.
"Asinain Bawipa Jesuh Khrih min le kan Pathian Thlarau ah țawl nan si CANG,
Thianter nan si CANG,
Thiamcoter nan si CANG." 1Kor.6:11
2. LIO....
Zûmtu cu a ton liomi sualnâk chungin thianter LIO mi a si.
"An kotu a thian bangin nannih zong nan cawlcanghnâk vialte ah thiang ve u"1Pet.1:15.
"Cucaah ka dawt le hna, hibantuk biakamnâk hi kan ngeih caah taksa le thlarau a thûrtertu vialte chungin i thianter u sih law Pathian țih bu tein thiannâk hi tlinter u sih." 2Kor.7:1.
Zûmtu cu a luan ciami sualnàk chungin thiantermi kan si CANG caah ni fatin kan nunnâk nih a hmuhtonmi sualnâk chung zongin thianter LIO mi kan si.
Hi thianter LIO mi timi ah hin zûmtu nun ah a biapi bik in țuanvo a latu cu Pathian Bia le Thiang Thlarau an si.
Zeicatiah Pathian Bia Baibal le Thiang Thlarau he â kawm pengmi zûmtu nun cu ni khat hnu ni khat a thiang chin leng mang lai.
3. LAI...
Zûmtu cu ni ni khat ah za ah za in thianter a si te LAI.
Hihi Pa nih a khiahmi NI le CÂN i Fapa Jesuh a mithiang la dingin a rat tikah a tling lomi kan pum hi a tlingmi amah pum bangin a ser or thlen te lai i amah bangin za ah za in thianter kan si te LAI.
Fil.3:21.
Cucaah:-
Kristian cu biaknâk dang bangin sualnâk chungin
Thian  TIMMI men si loin
sualnâk chungin THIANTERMI a si.

JESUH LAWNG LAWNG

Evan. Rual Uk
JESUH LAWNG LAWNG
By : Evan Rual Uk
17|5|2018
1. Khamhtu um chun a si.
"Midang a ho sin hmanh ah khamhnâk a um lo, zeitintiah vânrâng tang i min sakmi vialte lakah a kan khamh khotu min dang pakhat hmanh a um lo," tiah a ti.Lam.4:12
Jesuh timi sullam cu "Khamhtu" tinâk a si. Cucaah kan Gentel hawi a simi Sibawi pa Luka nih, "Nihin ah David khua ah nan caah Khamhtu a chuak cang, Bawi Khrih cu," tiah a rak ti. Lk.2:11
Cucaah JESUH LAWNG LAWNG hi zungzal thihnâk hell mei chungin misual Khamhtu um chun a si ti hi Baibal cawnpiak mi a si.
2. Pa sin phâk khawhnâk um chun a si.
"Keimah in dah ti lo cun ahohmanh Pa sinah an phân bal lo". Jn.14:6b
Hi Baibal câng hi a daithlangmi phungchimtu nih " Pa sinah an phân lai lo" tiah an chim sual tawnmi Baibal câng a si. "lai lo" ti si loin "bal lo" ti a si.
A sullam cu vawlei hramthawk ka in nihin tiang, nihin in vawlei dongh tiang Jesuh in dah ti lo Pa sinah phâk khawhnâk lam dang a um lo tinâk a si.
Zumhnâk in kan pa Abraham le Moses le Profet hna zong, ni hin ah zûmtu Kristian hna zong Pa sinah kan phâk khawhnâk um chun cu JESUH LAWNG LAWNG a si ti hi Baibal cawnpiak mi a si.
3. Lamkaltu um chun a si.
"Zeitintiah Pathian pakhat lawng a um i Pathian le minung karlak ah lamkaltu pakhat lawng lawng a um, amah cu Minung, mi vialte tlanhnâk ah a nunnâk a petu Khrih Jesuh kha si, cucu a cân te ah hngalhter a si awk a si". 1Tim.2:5-6.
A sullam cu sualnâk ruangah Pathian le minung karlak ah a cat cangmi pehtlaihnâk kha a thar in a peh țhân khotu um chun cu JESUH LAWNG LAWNG a si tinâk a si.
Cucaah Pathian le minung karlak ah Lamkaltu um chun cu JESUH LAWNG LAWNG a si timi Baibal cawnpiak mi a si.
4. Zungzal Tlângbawi um chun a si.
"Nang cu Melkhizedek si ningin, zungzal tlângbawi na si...."Heb.5:6.
Pathian miphun Judah mi tlângbawi hna cu zungzal tlângbawi si loin cân khat chung caah tlângbawi an si i an cân a dih tikah thlen an si tawn.
Lei cung mi vialte kan Tlângbawi Jesuh tu cu thlen a herhmi tlângbawi si loin zungzal caah a hmunmi Tlângbawi a si i cucu JESUH LAWNG LAWNG hi a si.
Thlen a herhmi tlângbawi hna cu kut in sakmi lei cung hmun thiang bik (Țempal) ah lut in YHWH sinah saram thisen kha an pek tawn.
Thlen a herh ti lomi zungzal kan Tlângbawi Jesuh cu kut in sak lomi, van hmun thiang bik ah lut in saram thisen si loin a sunglawimi Amah thisen theng kha YHWH Pa Pathian sinah voi khat ah zungzal caah a pek.
Cucaah cucu "ZUNGZAL TLANHNÂK" tiah ti a si. Heb.9:11-12. (Baibal Cathiang, Hakha Baibal Thiang le KJV le NKJV le Kawl Baibal ah zoh).
Cuticun zungzal Tlângbawi um chun cu JESUH LAWNG LAWNG hi a si timi hi Baibal cawnpiak mi a si.
5. Messiah um chun a si.
Pathian miphun Judah mi hna nih chan tamtuk an rak hngahmi cu Siangpahrâng David bantuk a simi YHWH MESSIAH (Pathian Khaukhihmi or Chiti thuhmi) kha a si.
Cucu a ra nain an cohlâng duh lo.
"Amah (Messiah) cu ami hna sinah a ra i a mi hna nih an rak cohlâng lo".Jn.1:11
Vailam i an khenhchih hlân deuh ah "Khrih (Messiah), Pathian Fapa cu na si maw?.."tiah tlângbawi ngan Kaiafas nih a hal tik ah Jesuh nih, "Na chimning te khan a si" tiah a ti. Mt.26:63-64
Cucaah JESUH LAWNG LAWNG hi Pathian nih chiti a thuhmi Messiah um chun a si ti hi Baibal cawnpiak mi a si.
6. Nawlpiaktu um chun a si.
"Ka nau le hna, sualnâk nan tuah nâkhnga lo, hi hi nan sinah ka țial. Cun mi pakhat khat nih sualnâk a tuah ahcun, Pa sinah nawlpiaktu (chimpitu) a dingmi Jesuh Khrih kha kan ngei." 1Jn.2:1
A dai bal lomi tukforhnâk thlichia le tilet lakah a ummi zûmtu hna nih sualnâk pakhat khat kan tuah tikah Pathian fa rocotu kan sinâk chungin kan tlau sual nâkhnga lo donghcat loin Pa Pathian sinah akan nawlpiaktu cu Thoțhân JESUH LAWNG LAWNG a si ti hi Baibal cawnpiak mi a si.
7. Lei le van nawlngeihnâk vialte pekmi um chun a si.
"Lei le van nawlngeihnâk vialte ka sinah pek a si cang." Mt.28:18.
"Pa nih Fapa kha a dawt i a kut ah zeizong vialte kha a pek cang." Jn.3:35.
Jesuh nih a ngeihmi lei le van nawlngeihnâk viakte kha Pa nih a pekmi a si.
Cucaah Kawhhran (Khrihfabu-Church) cân a dongh hnu ah Pathian miphun Judah mi kum 1000 a uktu ding zong Pa nih nawlngeihnâk vialte a pekmi JESUH LAWNG LAWNG a si lai.
Kum 1000 uknâk a dih hnu ah vawlei dongh biaceih tikah a ceihtu ding zong Pa nih lei le van nawlngeihnâk vialte a pekmi JESUH LAWNG LAWNG  a si lai.
Vawlei dongh bia ceih hnu ah pennâk kha Pa Pathian sinah a chântu ding zong lei le van nawlngeihnâk vialte Pa nih a pekmi JESUH LAWNG LAWNG a si lai. 1Kor.15:24.
JESUH LAWNG LAWNG HI
1..Misual Khamhtu um chun
2. Pa sin phâk khawhnâk um chun
3.  Pathian le minung karlak ah lamkaltu umchun
4. Zungzal Tlângbawi um chun
5. Pathian Messiah um chun
6 Pa sinah Nawlpiaktu um chun
7  Lei le van nawlngeihnâk vialte pekmi um chun:-
a si tiah Baibal nih a ti.
"Jesuh lawng lawng Pathian a si" tiah an timi bel a palh khomi minung nih an țawnchommi a si.
Zeicatiah Cucu Baibal ah a um lo.

REMNÂK by Evan. Rual Uk

Evan. Rual Uk
REMNÂK
(Reconciliation)
Evan Rual Uk
22|5|2018
"Zeitiahtiah ral kan si lio hmanh ah a Fapa thihnâk thawngin Pathian he remter kan si ah cun atu i kan i rem hnu ah a nunnâk thawngin khamh kan si chin chin lai." Rom.5:10.
Remnâk timi biafang hi zatlâng nun in lâkmi a si.
Zeicatiah chungkhar nun le khua nun le miphun le ram nun zongah kan herh bikmi nambar pakhatnâk cu "Remnak" hi a si.
Cu kan herh bikmi chungkhar nun le khua nun le miphun le ram nun ah remnâk tling tak tak a simi cu Pathian nih a thlahmi a Fapa Jesuh Khrih thihnâk vailamtahnâk lawng lawng ah hmuh khawh le ngeih khawh a si.
Cathiang nih, "Cuticun thil vialte hi Pathian sin in a chuakmi an si, anih nih cun Khrih thawngin amah he akan remter i remternâk rian kha a kan pêk.
Cuticun Pathian nih Khrih ah vawlei hi amah he a remter i an nawlbuarnâk kha nawlbuarnâk ah ruahpiak loin remnâk bia tu akan chanh.
Cuticun Khrih aiawh in lamkaltu kan si, Pathian nih kanmah hmangin an nawl hna bangin Pathian he i rem ko u tiah Khrih aiawh in kan in nawl hna." 2Kor.5:18-20.
Pathian nih Fapa Jesuh Khrih thihnâk ah a sermi remnâk hi vawlei mi nih kan ser tawnmi remnâk he cu a bettaling bak a si.
Zeicatiah vawlei mi nih a ser tawnmi remnâk cu raknâk or thinhunnâk a chuahtertu nih a thin a huntermi hna sinah lamkal a thlah i remnâk kha an ser tawn.
Pathian nih cun a Nawlbia a buartu le a thin a huntertu misual kan sinah a Fapa ngeihchun Jesuh Khrih kha thlah in Vailamtahnâk ah a thisen sunglawi kha luanter in a ral a simi minung sinah remnâk kha a rak ser.
Cucaah Kristiansinâk (Christianity) ah hin porhlawtnâk le ruamkainâk nih samzai ngaw hmanh hmunhma a la kho bal lo.
Zeicatiah ralnâk a chuah tertu kanmah nih Pathian sinah lamkal thlah in remnâk a sertu ding kan si lio ah Pathian tu nih ralnâk a chuahtertu minung sinah a Fapa ngeihchun kha thlah in a thisen bak in remnâk hi a sermi a si.
Cucaah Pa Pathian nih vawlei ah a thlahmi a Fapa ngeihchun Jesuh Khrih vailamtahnâk ah hin:-
Sertu Pathian le a sermi minung caah remnâk a um i
a sermi minung le minung karlak zongah remnâk a um i
a sermi minung le a sermi thil vialte karlak tiang in remnâk a um ti hi:-
A palh kho lomi Cathiang cawnpiakning a si.
Zeicatiah Cathiang nih:-
"Pathian pakhat lawng a um i Pathian le minung karlak ah (remnâk sertu) lamkaltu pakhat lawng lawng a um, amah cu Minung, mi vialte tlanhnâk ah a nunnâk a petu Khrih Jesuh kha a si..." tiah a ti. 1Tim.2:5-6.

THIAMCOTERNÂK

Evan. Rual Uk
"THIAMCOTERNÂK"
   (Justification)
Evan, Rual Uk
"Cucaah zumhnâk thawngin thiamcotermi si in kan Bawipa Jesuh Khrih thawngin Pathian he remnâk kan ngei." Rom 5:1
Thiamcoternâk timi bia hi Biaceihnâk zung (Law Court) in lâkmi bia a si.
NT ah thiamcoter timi biafang tam bik in a hmangtu Paul hi Judah mi (Lam.22:3) a si bu in Rommi sinâk (Lam. 22:28) a ngeitu a si.
Cucaah Judah biaceihnâk sâng bik Sanhedrin biaceihnâk kong le Rom Siangpahrâng Sizar upadi le biaceihnâk kong zong fiang tein a theihngaltu a si.
Cuticun Paul nih Khrih Vailamtahnâk hi Pathian nih vawlei misual bia a ceihnâk hmun (Law Court) bangin a conh tikah zeitluk misual a rak si hmanh ah zûmtu cu Pathian nih thiam a cotermi a si tiah a ti.
Pathian nih a Nawlbia hmangin minung a tah i thiamlo a coter cangmi misual kha Pathian hmai lila ah thiam a co țhânmi hi Aiawhtu Jesuh thawng lawng lawng in a si.
Jesuh nih misual ai a awhmi tak tak cu kan tlinter khawh lomi Nawlbia a tlinter dihmi hi a si.
"Nawlbia siseh, profet bia siseh hrawh awkah a ra tiah ka ruat hlah u. Hrawh awkah si loin tlinter awkah ka ra." Mt.5:17
Jesuh nih kan aiawh in Nawlbia vialte a zulh dih i a tlinter dih caah Nawlbia a petu Pathian lung cu Jesuh lawng lawng nih a ton i Jesuh lawng lawng Pathian hmai ah sualnâk a ngei lomi le do a tlami le thiam a comi a si.
Cu Jesuh cu ka aiawhtu a si tiah misual nih sualngaihchihnâk he a zumh ahcun cu zûmtu cu Pathian nih zungzal ca in thiam a coter. Zeicatiah amah zûmtu misual kha si loin aiawhtu ah a zumhmi Jesuh thiamconâk kha Pathian nih a thiamconâk ah a cohlân caah a si.
Baibal nih, "Thiam a cotertu kha Pathian a si i ahonihdah thiam lo a coter lai? A thimi kha Khrih a si, cu lawng hmanh si loin a tho țhân i Pathian orhlei ah um in akan nawlpiaktu cu amah (Jesuh) țhiam țhiam kha a si" tiah a ti. Rom.8:33-34.
Paul theology chung muru tak tak cu Pathian nih Khrih Vailamtahnâk ah vawlei sual bia a ceih cang ti hi a si.
Zeicatiah thiamcoter timi hi biaceih hlan ah a um kho lo.
Hmailei ah a um laimi vawlei dongh biaceihnâk khi zûmtu a simi caah phân ding a um ti lo.
Zeicatiah hmailei vawlei dongh biaceihnâk ah bia a ceihtu ding cu AD 33 hrawngah kan aiawh in sual biaceihnâk ah Pa Pathian nih a rak hmanmi Jesuh kha a si.
Ceih ciami ah thiamcoter kan si cang caah ceih laimi kha kan țih ti lo.
Zeicatiah kan ai a awhtu Jesuh thawngin Pa Pathian nih zungzal zungzal ca in thiam a cotermi kan si.
"Nan lakah cheu khat cu cubantuk thil tuah a hmangmi nan rak si. Asinain Bawipa Jesuh Khrih min le kan Pathian Thlarau ah țawl nan si cang, thianter nan si cang, thiamcoter nan si cang". 1Kor.6:11

JESUH AH A TLING DIH

JESUH AH A TLING DIH
Evan. Rual Uk
Tutan fb ah commen a tuahtu cheu khat nih atu le atu an hmanmi an biameilah cu "Jesuh ah a tling dih" timi hi a si.
Phung an chimmi tlâng an komh tikah 'Jesuh ah a tling dih' tiah an ti ah cun, Amen tiah mibu nih an ti tawnmi a si.
Asinain a chimtu le a Amen tu zong nih Jesuh ah a tlingmi hi zei set dah a si ti kha hngal loin um khawh a si.
Lai Baibal Thiang nih, "Zeicatiah Pathian sining cu tling khit khet tein Khrih a minung sinâk ah khan a um...."tiah a ti. Kol.1:9
Adam sual i a tluk ah khan chunglei ah Pathian a lawhnâk Dawtnâk, Dinfelnâk le Thianhlimnâk kha a thlau.
Kha ni thawk in nihin tiang:-
Dawtnâk kha huatnâk nih a rolh i
Dinfelnâk kha Dinfellonâk nih a rolh i Thiannâk kha thurhnomhnâk nih a rolh.
Pathian kokek (nature) a sinâk tak tak Dawtnâk le Dinfelnâk le Thiannâk cu sual ah a tlumi minung ah a tling kho ti lo.
Cu Pathian kokek Dawtnâk, Dinfelnâk le Thiannâk cu minung tling zong a simi Jesuh lawng lawng ah a tling.
Cucaah câng 10 ah, "Amah (Jesuh) he nan i pehtlaihnâk thawngin nannih cu nunnâk tlamtling kha pek nan si" tiah a ti.
Baibal Cathiang nih, "Cun bawinâk le nawlngeihnâk vialte lu a simi amah (Jesuh) ah tlam nan tling" tiah a ti.
A sullam cu Jesuh ah a tlingmi Pathian kokek Dawtnâk, Dinfelnâk le Thiannâk kha Jesuh zûmtu a simi nih kan i hrawm caah Jesuh thawngin Pathian hmai ah tlam kan tling ve tinâk a si.
Pathian kokek tak tak a simi Dawtnâk, Dinfelnâk le Thiannâk a langhtertu Moses hmangin pekmi Nawlbia 613 le Nawlpek 10 zong minung nih kan tlinter khawh lo caah Jesuh nih kan aiawh in a tlinter (Mt.5:17-18) dih i Vailam cungin "Â lim cang" tiah a ti. Jn.19:30.
Cucaah Nawlbia cu Jesuh nih a tlinter cang caah Jesuh ah Nawlbia zong a dongh(the end) cang. Rom.10:4.
Profet hna nih an rak chimchung mi Ngaknu thiang hrin a si lainâk le mizaw a damter lai nâk le vailam thing cungah a thih lainâk le a thawhțhân lai nâk le Messiah sinâk in kum 1000 a uk lai nâk tiang in Jesuh ah a tling dih ti kha Amah Jesuh hrimhrim nih a nun lio le a thawhțhân hnu tiang in a chim. Luk.24:27,44 zoh.
Pathian nih vawlei a ser hlan in tuah awkah a rak i tinhmi, a lung thlitum, a saduhthah mi vialte cu Jesuh ah a tlinter dih.
"Cucu zungzal a rak i tinhning tein kan Bawipa Jesuh Khrih ah a tlinter". Efe.3::11
Cucaah Pathian nih Jesuh ah a tlintermi cu vawlei ser hlan in a rak ruahmi misual Khamhnâk tling, zungzal thihnâk hell mei chungin luatnâk tling a simi le Pathian kokek (sinâk tak tak) Dawtnâk, Dinfelnâk le Thiannâk, minung nih kan tlinter khawh lomi, Jesuh nih a tlinter i zumtu nih kan i hrawm țhân khawhmi hi a si.
Jesuh tlinnâk kha kan tlinnâk a si.
Țawnchom in 'Jesuh ah Pa le Fapa le Thiang Thlarau a tling dih i Jesuh hi Pa a si ko' tiah Baibal ah a um lomi rum ro thlachiat ruat loin an ti tawnmi he hin samzai ngaw hmanh pehtlaihnâk a ngei lo.
JESUH AH A TLING DIH MI CU
VAWLEI SER HLAN IN PA PATHIAN NIH A RAK TINHMI
MISUAL KHAMHNÂK TLING HI A SI.

PATHIAN MIN

PATHIAN MIN
Evan. Rual Uk
Na biakmi na Pathian min chim tuah, tiah kan ti tik hna ah i ruatnawl lo bak in:-
Judah mi nih YAHWEH (YHWH) tiah an ti cawlh lai i
Budis hna nih Gawțama tiah an ti cawlh lai i
Muslim hna nih Allah tiah an ti cawlh lai i
Hindu hna nih Baramin tiah an ti cawlh lai.
Asinain:-
Kristian tam deuh cu saupi an ruah hnu hmanh ah an Pathian min chim awk hngal lo in an vai vuan lai.
Nai kuam ah rem lo ngai in Baibal câng dang dang fonhtonh in Pathian min cu Jesuh a si tiah a timi an um.
Asinain hihi țawnchom a si. Zeicatiah fanghlang tein Pathian min cu Jesuh a si timi hi Baibal ah a um lo.
A ngai ngai tiah Jesuh timi cu Pathian nih misual khamhnâk rian țuan dingah vawlei ah a thlahmi Fapa min a si.
Vancungmi nih Josef sinah, "Fapa a hrin lai i a min ah JESUH tiah na sak lai, zeicatiah amah nih a mi le kha an sualnâk in a khamh hna lai," tiah an sak mi a si.Mt.1:21
Vanmi nih Pathian min an sa kho lo.
A lu taw (gramar) kan thlen ah cun "Amah nih a mi le kha an sualnâk in a khamh hna lai caah Khamhtu (JESUH) tiah na ti lai" tiah ti khawh a si.
Sibawi pa Luka țialmi ah vancungmi nih Tûkhâl hna sin ah, "Nihin ah David khua ah nan caah Khamhtu a chuak cang.." tiah an ti. Lk.2:11.
"Pathian min cu Jesuh a si" ti tiang tiang in kan vaivawnhnâk a hrampi tak tak cu Biakam kuang chungah an chiahmi Lungtlap pahnih chungah Amah Pathian hrim hrim nih a țialmi Nawlpek pahra chungah pa thum nâk ah:-
"Jehovah na Pathian min cu a sawh sawh in na hmang lai lo, zeicatiah a sawh sawh in a min a hmangtu hna cu Jehovah nih sual phaw loin a chuahter bal hna lo" Chu.(Exo.) 20:7 timi ruangah a si.
Amah Pathian nih felfai tein a chim i Judah mi zong nih felfai tein an theihmi Pathian min "JEHOVAH" hi sualphawt lai țih tuk ah an chim ngam ti lo i anmah Judah holh in ADONAI tiah an rak thlen.
Cucu Mirâng nih a sining tein an leh i "LORD" tiah an ti i Lai holh ah a sining teiin "BAWIPA" tiah an kan leh piak.
BAWIPA ti cu min a si lo ti cu theih cio a si nain kan biakmi Pathian kawhnâk ah kan rak hman i voi khat thlacam hmanh ah voi tam nawn BAWIPA tiah kan ti cio.
Nihin ah Judah mi hna khi ADONAI tiah na timi khi a min ahodah a si tiah na ti ah cun ruat nawl loin YAWEH (JEHOVAH) tiah an ti colh ko lai.
Hihi recognised a simi Baibal Sianginn ah cawnpiaktu le cawnpiakmi vialte nih fiang tein an hngalhmi a si.
Kei zong recognised sianginn ah ka kai ve caah fiang tein ka hngalh.
Zeicatiah Amah Pathian hrim hrim nih voi li khêng te "Ka min cu JEHOVAH a si" tiah a ti.
Hun zoh u sih.
"Cuhleiah Pathian nih Moses sinah, "Nangmah nih Israel tefa hna sinah JEHOVAH, an hringtu hna Pathian, Abraham Pathian, Isak Pathian le Jakob Pathian nih nan sinah a ka thlah. Hihi (JEHOVAH) zungzal i ka min cu a s i i chan vialte ah Keimah philhlonâk a si.
Jehovah timi hi Pathian nih zungzal ka min le chan vialte ah keimah philh lonâk a si tiah a ti.
Thlennawn khawh a si lo.
"Pathian nih Moses kha a chawnh i, "Keimah cu JEHOVAH ka si. Abraham Isak le Jakob sinah khan Zeizongtuahkho Pathian in kâ langh i ka min JEHOVAH tu cun an sin ah ka hngalhter rih lo." Chu.(Exo.)6:2-3.
Tuan ah Abraham Isak le Jakob sinah thiltikhawhnâk in â langhmi Pathian nih atu ah Moses sinah a min JEHOVAH in â lang cang.
Fiang tein Pathian nih a min a phuan cang tinâk a si.
"Keimah cu Jehovah ka si. Cucu (JEHOVAH) ka min a si." Isai.42:8.
Fel le fiang tein Amah Pathian hrim hrim nih "Ka min cu JEHOVAH a si" tiah a timi hi el khawh a si lo i el awk zong a țha lo.
"Cucaah zohhmanh u, hi tu hi ka hngalhter lai. Ka kut le ka thiltikhawhnâk kha ka hngalhter hna lai i ka min hi JEHOVAH a si ti kha an hngalh lai." Jer.16:21.
Amah Pathian hrim hrim nih voi li khêng te "Ka min cu JEHOVAH a si" tiah a phuan caah OT zûmtu hna nih khan "A MIN CU JEHOVAH A SI" tiah voi 19 an rak chim.
A tanglei hi rak rel dih.
Note:- Lai Baibal Thiangin na rel ah cun BAWIPA timi kha JEHOVAH ti a si ti tu kha philh hlah.
Chu (Exo) 15:3
Sâm 68:4
Isai 47:4...48:2...51:15...54:5
Jer..10:16...31:35...32:18...33:2...46:18...48:15...50:34...51:19...51:57
Hosea.12:5
Amos.4:13...5:27...9:6
Hi hlei ah Amah Pathian nih "Keimah cu JEHOVAH ka si" tiah â tinâk hi Baibal ah voi 40 a um.
Kan chim cang bang khan Judah mi nih an Pathian min JEHOVAH timi chim cu "a chia" tiah an ruah i a aiawhtu ADONAI tiah an rak timi kha Baibal ah LORD le BAWIPA tiah an rak ti ruangah kan Pathian min ah kan vaivawnhnâk a si.
Cucu fiang tein Thiang Thlarau bomhnâk in ka hngalh i atu ka lehmi BAIBAL CATHIANG timi ah BAWIPA timi vialte kha a Hram bik (Original) a simi JEHOVAH tiin ka hmannâk hi a si.
Hihi a hmasa bik ah Pathian nih a min a phuanmi le Judah mi nih a hmasa bik ah Pathian min an rak hngalhmi a si.
Asinain Pathian hi a min kan hngalh lo hmanh ah Fapa Jesuh hmangin Vailamtahnâk ah akan tuahpiak mi Khamhnâk kha kan hngalh ah cun ai ning tuk rih.
Pathian min zong hngalh lo, Fapa Jesuh Vailamtahnâk ah a kan tuahpiakmi Khamhnâk zong hngalh lo cu a tângmi um loin lohtlau cikcek a si.
Chin State Vuanci choh pa cu bawipa kan ti tik ah kan palh lo.
Zeicatiah bawi pei a si cu.
Asinain bawipa ti cu a min a si lo.
Amin cu Lian Luai a si.
Cubangin Pathian khi BAWIPA kan ti tikah kan palh lo.
Zeicatiah lei le van ah Bawi bik pei a si cu.
Asinain BAWIPA ti cu a min a si lo.
Amin cu JEHOVAH a si.

TLANHNÂK (Redemption)

TLANHNÂK (Redemption)
Evan. Rual Uk

"Zeitintiah Mi Fapa hmanh hi rianhmi si loin riantu ding le mi tampi tlanhnâk ding ca i a nunnâk pek awk ah pei a rat cu," tiah a ti.Mk.10:45.
Vailamtahnâk thing cungah a nunnâk pek a timh chan cu Amah Jesuh hrim hrim nih "Mi tampi tlanhnâk dingah" tiah a ti.
Tlanh timi biafang hi market in lâkmi a si.
Jesuh hnu a zultu Peter nih, "....a rawk khomi sui le ngun men in tlanhmi nan si lo..." tiah a ti. 1Pet.1:18.
Baibal an țialnâk, Rom nih a ukmi vawlei ah sal hna cu market ah antom zuar in an i zuar i sui le ngun in an i tlanh tawn ti kha Jesuh zultu a simi Peter nih fiang tein a hngalh caah market i hman tawnmi bia a chimnâk hi a si.
Tlanh timi sullam cu a man pek i hmuh țhân asiloah ngeihțhân tinâk a si.
Cawk timi he â khahnâk a um caah Paul nih tlanh timi can ah cawk timi biafang hi vawi hnih a hman. 1Kor.6:20.1Kor.7:23
Cawk cu a man pek i kan ta a si bal lomi kan ngeihmi khi a si i tlanh cu a man pek i kan rak ngeih cangmi thil (mi kut ah a tângmi) ngeih țhân khi a si.
Pathian ta a rak si cangmi minung cu Jesuh nih a nunnâk thisen kha pe in a kan tlanh caah Pathian ta ah kan i can țhân khawhnâk hi a si.
Cucaah Tlanh timi ah hin thil pathum a um a herh
1. Tlanhtu....
2. Tlanhmi...
3. Tlanhnâk man cotu..
Tlanhtu cu Jesuh a si i
Tlanhmi cu minung a si i
Tlanhnâk man cotu cu Pa Pathian a si
Jesuh nih minung tlanhnâk caah a pekmi man cu a sunglawimi a thisen a si.
"Asinain tlinlonâk le dotlâk lonâk a um lomi tûfa thisen bantuk a sunglawimi Khrih thisen in tlanhmi nan si kha nan hngalh" 1Pet.1:19. (Baibal Cathiang).
OT tlângbawi hna nih saram thisen kha Jehovah Pathian sinah sual raithawinak ah an pek tawn.
NT ah kan Tlângbawi Jesuh nih a sunglawimi a thisen cu Pa Pathian sinah misual tlanhnâk caah a pek.
Cucaah "zungzal tlanhnâk" tiah ti a si. Heb.9:11-12. (Baibal Cathiang).
Pa Pathian nih misual tlanhnâk man ah Fapa Jesuh nih a pekmi thisen a hmuh hnu lawng lawng ah misual a simi kan cungah a lung a dam i kan sualnâk kha a kan ngaihthiam. Efe.1:7.
An sualnâk le palhnâk vialte
Ka ngaihthiam cang hna lai
An nih caah ka Fa a thi
Tiah Pathian nih a ti...tiah kan sak tawn bangin.
Cucaah Khamhnâk timi zong hi Jesuh nih misual tlanhnâk caah a sunglawimi a thisen Pa Pathian sinah a pekmi theipar a si.
Cuticun a dang tein:-
Tlanhtu Jesuh a um i
Tlanhmi misual a um i
Tlanhnâk man (Jesuh thisen) a cotu Pa Pathian zong a um ko,
ti hi Cathiang cawnpiakning a si.

NA ZUMH ZONGAH ZUMH LO ZONGAH NA POM ZONGAH POM LO ZONGAH NA COHLÂN ZONGAH COHLÂN LO ZONGAH

NA ZUMH ZONGAH ZUMH LO ZONGAH
Evan. Rual Uk
NA POM ZONGAH POM LO ZONGAH
NA COHLÂN ZONGAH COHLÂN LO ZONGAH
Uk 66 a simi Baibal hi a hramthawk in a dongh tiang:-
Pathian pakhat ah Mi pathum, Pa le Fapa le Thiang Thlarau cawlcanghnâk cauk a si.
A palh kho lomi Cathiang nih:-
"Zeitintiah van ah khin hngalhpitu (tehte a khângtu) pathum an um: Pa, Bia (Fapa) le Thiang Thlarau an si i hi pathum hna hi pumkhat (pakhat) an si" tiah a ti. 1Jn.5:7.
Note: A cunglei Baibal khi Baibal Cathiang, Hakha Baibal Thiang, Kawl Baibal le KJV le NKJV ah rel.
Fb ah commen tu cheu khat nih Pathian kong cu hngalh khawh dih a si lo tiah an timi le Rev. Hoi Cung Tum nih "Trinity kong hngalh dih na timh ah cun na lu a pong lai" tiah a ti an timi zong a dikmi a si.
Zeicatiah hi ti hin chim a si.
"Khuaruahhar Trinity hi hngalh dih na timh ahcun na hrut lai. (you will lose your mind)
Asinain Khuaruahar Trinity hi na zumh lo ah cun na thlarau na sung lai" (You will lose your spirit) tiah ti a si.
Hihi a dikmi a si. Zeicatiah Pathian pakhat ah Mi pathum Pa le Fapa le Thiang Thlarau hna cawlcanghnâk cu Genesis in Biathlam tiang ah hmuh a si.
Asinain zei ti set in dah Mi pathum a simi Pa le Fapa le Thiang Thlarau hna hi Pathian pakhat ah pumkhat or pakhat an si timi hi:-
Ri a ngeimi minung hngalhnâk pinlei ah a ummi a si.
Ahohmanh nih a hngal lo (no one knows).
Pathian pakhat ah Mi pathum a sinâk, asiloah a sining tak tak cu:-
Thiang Thlarau zong nih minung hi hngalhter a tim bal i hngalh zong a hngalhter bal lo.
Asinain minung nih a hngalh dingah pek a simi Baibal Cathiang uk 66 ah a hram thawk in a dongh tiang Pathian pakhat ah Mi pathum hna cu palh awk țha lo in an cawl câng ti hi Thiang Thlarau bomhnâk thawngin hngalh khawh a si. Hngalh zong i tim law i nunpi law i thihpi.
Zeicatiah a hramthawk in a dongh tiangah Pa le Fapa le Thiang Thlarau cawlhcanghnâk a simi Baibal Cathiang (Holy Bible) hi kan hngalh dingah pek kan si i Thiang Thlarau pek kan simi zong hi cu kong kan hngalh khawh nâkhnga pekmi kan si.
Cucaah uk 66 a simi Baibal Cathiang hi zungzal zungzal in van ah a rak um cangmi Pathian pakhat ah Mi pathum Pa le Fapa le Thiang Thlarau cawlcanghnâk cauk a si tiah na zumh lo ah cun:-
a dang tein baibal i țial ve ko.

Thawngțha Johan chungah Jesuh nih:-

Thawngțha Johan chungah
Jesuh nih:-
Evan. Rual Uk
"Ka si" tiah a timi 7
le
Baibal ah Jesuh nih
"Ka si" tiah a ti lomi 7
1. "Keimah cu nunnâk changreu ka si" Jn.6:35, 41, 48, 51
Zumhnâk in kan ei ahcun zungzal nunnâk a si
2. "Keimah cu vawlei ceunâk ka si" Jn.8:12.
Ceunâk nih thil sining a langhter.
3. "Keimah hi tû luhnâk innkâ ka si" Jn.10:7
Innkâ cu luhchuahnâk a si.
4. "Keimah cu tûkhâl țha ka si" Jn.10:11, 14
Tûkhâl țha nih cun a tu kha:-
A cawm
A zohkhenh
A kilvên
5. "Keimah hi thawhțhânnâk le nunnâk cu ka si" Jn.11:25
Thawhțhânnâk nih cun thlân pinlei ruahchannâk kha a pek.
6. "Keimah hi lam le biatak le nunnâk ka si"
Jn.14:6
Lam cu zulh ding
Biatak cu zumh ding
Nunnâk cu ngeih ding
7. "Keimah hi Misur ruang tak tak ka si" Jn.15:1, 5.
Misur ruang tak tak nih theitlai țha a chuahter tawn.
Baibal ah Jesuh nih "Ka si" â ti hrim hrim lomi 7
Jesuh nih:-
1 "Keimah cu 'Pathian' ka si" tiah â ti bal lo.
asinain
Baibal nih Jesuh Pathian a sinâk a chim. Jn.1:1. 20:28
2. "Keimah cu 'Pa' ka si" tiah â ti bal lo.
asinain
Baibal nih Jesuh cu zungzal a hmunmi Pa a si, tiah a ti. Isai.9:6.
3. "Keimah cu "Thiang Thlarau ka si" tiah â ti bal lo.
asinain
Baibal nih Jesuh cu Thiang Thlarau thawngin pawimi, Thiang Thlarau in hruaimi le umpimi a si tiah a ti. Mt.1:20. Mt.4:1
4. "Keimah cu Pa le Fapa le Thiang Thlarau ka si" tiah â ti bal lo.
asinain
Baibal nih Jesuh cu van ah a ummi hngalhpitu pathum Pa le Bia (Fapa) le Thiang Thlarau a si tiah a ti. 1Jn.5:7. Baibal Cathiang, Kawl Baibal le KJV, NKJV ah zoh.
5. "Keimah lawng in van ah ka um" tiah a ti bal lo.
asinain
Baibal nih Pa sinah a bawi țhutdan ah ka țhu, tiah a ti. Bia.3:21
6. "Keimah cu lei le van nawlngeihnâk pek ka si cang caah ka rat lai ni zong ka hngalh cang" tiah a ti bal lo.
asinain
Baibal nih Ka Pa lawng lawng nih a hngalh tiah a ti. Mt.24:36.
7. "Keimah cu biaceihtu bawi bik ka si caah pennâk zong ka ta a si peng lai" tiah a ti bal lo.
asinain
Baibal nih biaceihnâk vialte, nawlngeihnâk vialte le țhawnnâk vialte kha a donghter tikah donghnâk tak tak kha a phân lai i Pa Pathian sinah pennâk kha (Jesuh nih) a chanh lai, tiah a ti. 1Kor.15:24

"THAWNGȚHA BIATAK KILVÊN"

"THAWNGȚHA BIATAK KILVÊN"
Evan. Rual Uk
Asinain thawngțha biatak hi nan caah kilvên ka duh ruangah suimilâm pakhat te hmanh an sinah kan i pe bal lo". Gal.2:5.
Lamkaltu chan ah thawngțha biatak kilvêngtu ah Pathian nih a hmanmi cu Paul a si.
Nawlbia le Zângfahnâk fonh in khamhnâk hmuh â timmi "Zudaizar" an timi hna chungin zûmtu hna thawngțha biatak in kilvênnâk caah Galatih cakuat hi țial a si.
A voi khat nâk Church Council Jerusalem ah an ngeihnâk zong kha hi Zudaizar cawnpiaknâk hmân lo ruangah a si.
Lamkaltu dal15 kha rel dih.
Hi Zudaizar (Nawlbia le Zângfahnâk a fonhtu) cawnpiaknâk hmân lo chungin zûmtu hna kilvên a herh ruangah a palh khomi leicungmi cu chim loin vancung mi tiang in Paul nih chiat a serh hna. Gal.1:8. Lai Baibal Thiang nih cun hell ah tla ko seh, tiah a ti.
A hnu deuh ah Gnostic cawnpiaknâk hmân lo chungin zûmtu hna kha thawngțha biatak in kilvên a duh hna caah an min bak chim in thawngțha biatak kha Paul nih a kilvên.
"Cu hna lakah Humanias le Aleksandria an si i (Pathian) cawhdehnâk bia kha an chim tinâk hnga lo annih cu Sehtan sinah ka pek hna". 1Tim.1:20
Van ah a kai i Pa sinah a um in kum 60 hnu ah Asia Minor i zûmtu kha cawnpiaknâk hmân lo nih hna a hnawh hna ti kha a hmuh tikah an min chim bak in zûmtu kha thawngțha biatak in Tho țhân Jesuh nih a kilvên hna.
"Asinain na țhatnâk cu kei zong nih ka huatmi Nikolas a zultu hna nih an tuahmi na huat kha a si". Bia.2:6.
"Cubantuk țhiam țhiam in Nikolas zultu hna cawnpiaknâk a pomtu zong kha na umpi hna, cu thil cu ka huatmi a si". Bia.2:15.
"Sihmanhsehlaw ralchanhnâk tlawmpal kan ngei, zeicatiah amah le amah profet nu ka si tiah â timi Jezebel nih......ka sal le a cawnpiak le a țhithruai kha na onh" Bia.2:20.
Cawnpiaknâk hmân lo a cawnpiaktu cu min chim bak in Thoțhân Jesuh le a sal țha a simi Paul nih an rak ralchanh.
Zeicatiah cawnpiaknâk hmân lo cu zungzal a mit lomi hell lam ah minung thlarau a kalpitu a si.
Nihin kum zabu 21 kan luh lio ah hin cawnpiaknâk hmânlo cu min chim bak in kan ralchanh zong a herh ko lai.
Cân cân khat ah cun an min bak zong ka chim i cauk zongah ka țial.
Dik lo ngai in "Sawi or Soisel" tiah cheu khat nih an ti.
Cawnpiaknâk hmân lo ralchanh hi "Sawi or Soisel" a si lo.
Thawngțha biatak hi thawngtha deu chungin kilvên a herh i cu rian cu ka tlin ruangah si loin a herh ruangah Pathian nih aka khinhmi rian a si.
Cucaah cawnpiaknâk hmân lo cu ka ralchanh cang i ka ralchanh cuahmah i ka ralchanh peng lai.
Pumpâk in ahohmanh ka hua hna lo i ka ralchanh hna lo ti kha Pathian nih a hngalh.
Thawngțha biatak hi nan caah kilvên ka duh ruangah suimilâm pakhat te hmanh an sinah kan i pe bal lo. Gal.2:5

JESUH HI PA PATHIAN CHITI THUHMI (KHRIH) A SINÂK LE PATHIAN FAPA A SINÂK A COHLÂNG LOTU CU: "KHUACHIA NÂK IN AN CHIA DEUH"

JESUH HI PA PATHIAN CHITI THUHMI (KHRIH) A SINÂK
Evan. Rual Uk
LE
PATHIAN FAPA A SINÂK A COHLÂNG LOTU CU:
"KHUACHIA NÂK IN AN CHIA DEUH"
Zeicatiah Jesuh hi vawlei ser hlân in (1Kor.2:7. Efe.1:4. 1Pet.2:20) vawlei misual Khamhtu dingah Pa Pathian nih chiti a thuhmi (Khrih) le khiahmi cân a phâk tik ah Pa Pathian nih vawlei ah a thlahmi Pathian Fapa a sinâk hi khuachia hmanh nih an cohlân i an phuan.
"Khuachia zong nih, "Khrih (chiti thuh) Pathian Fapa na s!" tiah an au i mi tampi chung in an chuak. Lk.4:4.
Khuachia hmanh nih fiang tein an theih i a phuan zong an phuanmi cu Jesuh hi Pa Pathian nih vawlei misual Khamhtu dingah vulei ser hlân hmanh in a rak khaukhih (Khrih) i a cân a tlin tik ah Pa Pathian nih Ngaknu thiang Mary hrinnâk in a run THLAH mi Pathian Fapa a si, ti hi a si.
Jesuh hi Pathian Mithiang (the Holy One of God) a sinâk hmaisa bik ah a phuangtu zong a thûr thlarau ( khuachia) țhiam țhiam a si.
"Cubangin Sinagog chungah thlarau thûr nih a tlaihmi pakhat kha a rak um i a nih nih, "Kanmah tein kan umter! Nazareth Jesuh, nang le kei zeidah kan i pehtlaihnâk a um? a kan hrawktu dingah na ra cang maw? Nang kan hngalh ko, Pathian Mithiang na si," tiah a au. Mk.1:23-24
Pathian Mithiang timi hi Jesuh Amah kha Pathian Mithiang tinâk lei kha a si lo. Kan lai holh nih a tlinh deuh lo caah a si i a sullam in kan chim ah ah cun "Pathian ta a simi Mithiang" tinâk a si.
Lai Baibal Thiang nih cun "Nangmah cu Pathian lamkaltu a thiangmi na si kha kan hngalh ko țung" tiah a ti.
Jesuh cu Pathian nih Lamkaltu ah a thlahmi Mithiang a si tinâk a si.
Cucu "KHRIH" timi sullam zong a si. Jesuh hi Pathian le minung karlak ah lamkaltu Mithiang si dingin ( 1Tim.2:5-6) vulei ser hlan ah Pa Pathian nih a Khauhkhihmi (1Pet.1:20) (Khrih) a si.
Cucu khua chia nih fiang le fel tein an theih i an phuan.
Cucaah Jesuh hi vulei ser hlan in Pa Pathian nih vawlei misual Khamhtu si dingah a khaukhih cang i a cân a tlin tik ah Pa Pathian nih vulei ah a thlahmi Pathian Fapa a si i a rauh hlan ah Pa Pathian nih a khiahmi ni la cân ah vulei ah a mithiang la dingin a thlah țhân lai, tiah a cohlang duh lomi cu:
KHUACHIA NÂK IN AN CHIA DEUH