BAIBAL le MAH LE MAH I THAH

BAIBAL le MAH LE MAH I THAH

"...lainawngmi cu zungzal nunnâk an chungah a hmun lo ti kha nan hngalh". 1Joh.3:15b

Mah le mah i thah hi tlângrai bangin vawlei cungah a vak cuahmah i Kristian ram a simi Chin miphun umnâk zong a kan phâk cuahmah lio ah Baibal ah zeitiset in dah mah le mah i thah hi a chim ti hi kan zoh a herh.

Lungtlâp cungah Amah Pathian hrim hrim nih a țialmi Nawlpek Pahra (Ten Commendments--kan pa le nih Nawlbia pahra tiah an kan lehpiak mi) chungah paruknâk ah:-

"Lai nawng hlah" tiah Sertu Pathian nih sermi minung sinah nawl a rak pek. Chu.20:13..Naw.5:17

Zeicatiah minung nih kan ngeihmi nunnâk hi Sertu Pathian nih a cheuhmi nunnâk a si. Hra.2:7

Cucaah Sertu Pathian nih a cheuhmi minung nunnâk lakpiak, "Lainawn" hi Sertu Pathian ralchanhnâk phunkhat a si.

Cuticun Sertu Pathian kha ralchanh in midang nunnâk, asiloah mah nunnâk zong a latu cu Sertu Pathian sinah an phân hrim hrim lai lo ti hi Baibal cawnpiakning a si.

Midang nunnâk a latu cu sual ngaihchihnâk cân țha ngei in Pathian an panh ah cun Pathian nih ngaihthiam khawh lomi sualnâk a ngei lo ti hi Baibal cawnpiakning a si bangin ruahchannâk a um.

Asinain mah le mah i thah cu sualngaihchihnâk cân a um ti lo caah van cung kai dingin ruahchannâk a um kho lo.

Baibal ah hri in ai awk i mah le mah ai thatmi cu Jesuh Lamkaltu 12 chungin mi pa khat a simi Judas Iskariot kha a si. Mt.27:3-5. Lam.1:18-19.

Judas Iskariot zong van ah si loin hell ah a kal bak ti hi Baibal ah tehte pa thum a um.

1...chuak loin rak um seh law a caah a țha deuh..Mt.26:24.
Chuahchan a ngei lo tinâk a si.

2...nannih cu nan thiang, nan dihlak bel si loin. Joh.13:10.
A thiangmi lakah ai tel lomi cu Judas Iskariot kha a si.

3...anmah lakah lotlau fapa dah ti lo cu pakhat hmanh an tlau lo.Joh.17:12
Lotlau fapa cu Judas Isksriot kha a si.

Khi a cunglei Baibal ah amah le amah ai thatmi Judas Iskariot kong khi a dihlak in Jesuh chimmi lawng te an si.

Cheu khat nih Israel Siangpahrâng Saul zong amah le amah ai that i van ah a kai lai lo maw tiah an ti.

Saul kha amah le amah ai thatmi a si lo. Pathian a hngal lomi, cuarpartanlo Filistin mi hna kut i thih a duh lo ruangah a si.
1Sam.31:4

Mah le mah i thah a duh ruangah a si hrim hrim lo. Zûmlotu kut chungin ai kilvennâk a si.

Cucaah Pathian minung a simi Samuel nih, "cun thaizing ah nangmah le na fapa cu ka sinah nan um lai" tiah a ti. 2Sam.28:19.

Mah le mah i thah duhnâk tiangin lungrawhnâk a ngeimi hna hi Bawmtu Thiang Thlarau le Pathian Biatak a ngei lomi an si.

Phundang in Thiang Thlarau (Joh.3:5) le Pathian Biatak (1Pet.1:23) ah a hrințhânmi
zûmtu cu mah le mah i thahnâk tiang tiang in lungrawhnâk an ngei kho lo.

Zeicatiah Kilvêngtu Thiang Thlarau le Pathian Biatak kha an ngei.

Cucaah mah le mah ai thatmi cu Thiang Thlarau le Pathian Biatak ah a hrințhân lomi an si bangin van ah si loin hell ah an kal lai ti hi minung ruahnâk men men si loin Baibal cawnpiakning a si.

..."lainawngmi cu an chungah zungzal nunnâk a hmun lo ti kha nan hngalh". 1Joh.3:15

BAIBAL le LOVE SONG

BAIBAL le LOVE SONG

Kan hnulei deuh ah khan zûmtu caah love song sak hi a poi maw? Asiloah zûmtu caah love song sak hi sual a si maw? tiah fb ah an post i commentu zong kap hnih in an um.

Asinain a kap hnih in i tei dawh an si lo.
Zeicatiah pumpâk ruahnâk cio kha chim a si i Baibal ah zeitiset in dah a chim timi cu dothlatnâk a tlawm deuh.

Kum chiarte Baibal Sunday chirhchan in Hakha i Zion Baptist bu nih zarh khat chung chun zan hlan in Baibal dihlak an rel i Solomon hla an phâk tik ah mi pakhat lawng i rel loin mi pathum hrawng in chawnghlâng in an rel tawn.

Zeiruangah titu cu theih a si lo.

Chin Kristian za ah 70 cu Baptiat bu kan si i Baptist bu tlaihtleng 7 chungah pakhatnâk cu Baibal Nawlngeihnâk (Bibilical Authority) ti a si.

Liberal theology nih a teimi cheukhat cu an tlaihtleng pakhatnâk a simi Baibal Nawlngeihnâk timi â tlaih duh theng lomi zong um dawh an si.

Pathian nih thaw a chuahhnawhmi uk 66 a simi Baibal ah hin uk khat "Solomon Hla" timi cu a hramthawk in a dongh tiang love song lawng te a si ti hi el khawh a si lo i el awk zong a țha lo.

Phun dang in "Baibal ah Love Song a um ko" tinâk a si.

(Hi ruangah hin a si hnga maw tu lio civuipi dongh zan ah cun love song sak zong a um pah.)

Asinain zûmtu caah love song sak a poi lo, asiloah zûmtu caah love song sak hi sual a si lo tinâk tu cu a si lo.

Zeicatiah Lainawn le mi nupi chuh le fir zong Baibal ah a um. Asinain cucu an poi lo tinâk a si lo hlei lo.

Cubangin Baibal ah love song a um ti ruangah love song sak a poi lo tiah ti zau ding cu a si lo.

Love song sak a poi tuk ti zong cu dengteu (direct) in a um hlei lo.

Cucaah Baibal ah zoh le dothlat cu kan rian a si.

Baibal ah a ummi love song hi a phuahtu le a satu zong mi pakhat, Israel Siangpahrâng pathumnâk Solomon a si.

Midang nih an rak sakpi le sakpi lo cu Baibal ah kan hmu lo.

Asinain fiang tein kan theih i kan hngalhmi cu love song a phuah i a sa lengmangtu Siangpahrâng Solomon kha tuan te ah a biakmi Pathian nung kha hnu lei a chit i minung nih a serchommi milem lei ah â mermi a si ti hi a si. 1Sia.11:1-10

A pa David ruangah Pathian nih love song sak a hmangmi Solomon kha dân a tat cawlh lo nain (1Sia.12:12-13) a thih hnu ah thil a cangmi hna cu țih a nung i sûm a țing tak takmi le ro a lingmi tuanbia lawng te an si.

Siangpahrâng pakhat penmi ram a simi siangpahrâng pahnih penmi ram ah țhen le cheu a sinâk zong Solomon nih love song a sak ruangah a si.

Miphun pahra hna tohmi Israel ram zong milem biaknâk ram ah â can dihnâk le a donghnâk ah BC 722 kum ah Assiria sal ah zuar dih an sinâk zong Solomon nih milem a biami ngaknu dawtnâk zun a cuai i love song a sak ruangah a si.

Miphun pahnih tohmi Judia ram le Pathian nih a min umnâk dingah a thimmi Jerusalem khualipi le a laifang ah Jehovah (YHWH) umnâk dingah amah Solomon hrim hrim nih a sakmi Țempal pi zong BC 586 kum ah vutcam ah a can dihnâk le Babilon ah kum 70 chung sal ah zuar an sinâk zong kha:

Milem a biami hna nupi ah țhi lo ding le nupi tampi zong ngei lo ding i Pathian Nawlpek (Chu.34:16. Naw.7:3-4. Naw.17:17) kha buar in nupi 700 le nuchun 300 kha ngeiin milem a biami ngaknu kha Solomon nih a dawt hna i cu a dawtnâk zûn a cuainâk hla love song a rak sak lengmang ruangah a si.

Love song sa in a lêm lengmang mi, milem a biami ngaknu hna nih khan amah Solomon nih a sakmi Țempal chung tiang hrim hrim in an milem an luhpinâk kong kha Profet Ezekiel dal 8 ah kan hmuh.

Cucaah BC 586 kum ah Jehovah Pathian umnâk a simi Jerusalem Țempal pi vutcam ah â can dihnâk zong kha a hram tak tak cu:

Solomon nih Pathian Nawlpek kha buar in milem a biami nu hna a dawtnâk hla love song a sak lengmang caah a si.

Chin miphun kan khualipi Hakha zongah
Cubantuk he â lo ngaimi thil a rak cang ve.

Mino hna nih fun kawlnâk ah an biakinn ah siarem tein love song an rak saknâk biakinn pi cu love song saknâk ah an hman ri in kum khatnâk ah a chungah an hmanni eletic mei hmangin nazi pakhat chungah vutcam ah a rak cang dih.

Love song an sak ruangah an biakinn a kâng tiah tinâk cu a si lo.

Asinain siarem tein love song saknâk ah an hmanmi biakinn cu a chung ah hmanmi electic mei lila hmangin a kâng dih ti hi thlen khawh lomi thil sining a si.

Cucaah love song sak hi zûmtu caah a poi maw poi lo:

Asiloah love song sak hi zûmtu caah sual a si maw si lo:

ti hi pumpâk ruahning le hmuhning lawng si loin:

A palh kho lomi Baibal ah zeitiset in dah a um? ti le:

Baibal ah a ummi love song hi ahonihdah a rak sak? ti le:

Love song a sa lengmangtu Solomon nih a techin fapar caah zeibantuk tuanbia dah a roh hna?:

Timi kha Baptist Bu tlaihtleng pakhatnâk a simi:

Baibal Nawlngeihnâk in kan zoh i:
Kan dothlat i
Kan hngalh kha a herh bik mi a si.

Baibal ah a ummi love song a satu cu
Solomon a si i a te chin fa par caah a
roh tami tuanbia cu:

Judah mi le Kristian a simi caah vawlei a dongh tiang philh khawh a si lomi:

Chiatnâk le rawhrawlnâk tuanbia a si.

TLÂNGKAWMNÂK

TLÂNGKAWMNÂK

Uk 66 a simi Kristian Baibal Cathiang hi:
A hramthawk in a dongh tiang:

Zungzal zungzal in van ah a rak um cang i atu zongah a um cuahmah i hmailei zongah a um peng ding a simi:

Pathian pakhat ah Mi pathum:

Pa le
Fapa le
Thiang Thlarau

Cawlcanghnâk cauk a si.

Pathian pakhat ah Mi pathum Pa le Fapa le Thiang Thlarau cawlcanghnâk hi:

Biakam Hlun ah a THLÂM in voi 7 langhter a si.

1...Hra. (Gen) 1:1,2
2...Hra.  =        1:26
3...Hra.  =        3:22
4...Hlra.  =     11:7
5...Hra.  =      18:1-2
6...Isai              6:3
7...Isai              6:8

Note:

Zeitindah an hrilhfiah i an fianter ti kha a biapi bik le a hmunmi a si bal lo.

Baibal Cathiangah â țialning tein a hmun zungzal lai.

Biakam Thar ah a TAK TAK in voi 12 langhter a si.

1...Mat...........3:16-17
2...Mat.........28:19
3...Joh.........14:16-17
4...Joh.........14:26
5...Joh.........15:26
6...Lam..........2:32-33
7...Lam..........7:55
8...2Kor.......13:14 KJV , NKJV
9...Efe............3:14-16
10.1Pet..........1:2
11.1Joh..........5:7 ..KJV,  NKJV
12.Jude...........1:20-21

A cunglei Baibal ca câng hna khi cân cân khat le hmun hmun khat ah a cangmi thil lawng te an si.

Uk 66 a simi Kristian Baibal Cathiang (Holy Bible) ah voi 50 reng lo deuh:

PATHIAN  PAKHAT LAWNG
tiah a timi hna hi:

Van ah a ummi Hngalhpitu pathum:
Pa le
Bia (Fapa) le
Thiang Thlarau pumkhat,  asiloah pakhat (one) a simi (1Joh.5:7) RALCHANHNÂK lei in chimmi an si bal lo.

Minung nih rel cawk lo MILEM pathian a sermi ralchanhnâk lei in chimmi lawng te an si dih. Naw.(Deu) 6:4 le 6:14 khi zoh chih. 1Kor.8:5-6 zong zoh chih.

Cucaah Baibal ah voi 50 reng lo deuh a ummi Pathian pakhat timi biafang hi i lak zau in

Jesuh lawng Pathian
A dang tein Pa a um lo
Pa le Fapa le Thiang Thlarau min cu
Jesuh a si ti le
Van ah Pa a um lo
Jesuh lawng a um
tiah ruah le cawnpiak hi

Baibal Cathiang MERH le
Baibal Cathiang CHAP a si.

Zeicatiah cucu Baibal Cathiang ah an um lo.

Note:  WC a dih in "Khrih Vailam i misual Khamhnâk" timi post khawh kâ zuam te lai.

KUAT HNIHNÂK JOHAN

KUAT HNIHNÂK JOHAN

Jesuh kong a țialmi Thawngțha ah Johan nih a hramthawk in a dongh tiangah langhter a timhmi cu:

Pa le Fa pehtlaihnâk a si.

Zeicatiah cucu Grik fimnâk Gnostic hna nih an ralchanh bik mi a si.

Fa cu a hramthawk in Bia in Pathian he â pehtlaimi a si. Jon.1:1

Minung ah a can hnu zongah Pa he cân khat te hmanh țhen loin â pehtlaimi an si.

Thihnâk in thawhter a si hnu i vanah a kai hnu tiangin Pa he țhen loin an um ți tiah Kristian zumhnâk kha a kilvên.

Cakuat Johan, kuat khatnâk ah biahmaisa le kuttlaihnâk bia zong um lo bak in:

Khrih ralchanhtu le milihchim a simi Gnostic hna kha a hram thawkin a dangh tiang a doh hna.

Kuat hnihnâk Johan tu cu pumpâk sin ah kuatmi a si bangin biahmaisa le kuttlaihnâk bia in thawk a si.

Câng 1 "Upa nih, thimminu le  fale..biatak a hngaltu vialte sinah.."

Lamkaltu hna kha Pastor timi hi an si nain anmah nih cun 'Upa' tiah an i ti.

"Thimmi" cu 'zûmtu, biatak a hngalmi' an si.

Câng 3 " Pa Pathian le Bawipa Jesuh Khrih, Pa Fapa sinin.."

Pa Pathian le Bawipa Jesuh Khrih tiah a ti hnu ah Pa Fapa tiah a hun nawlh țhân.

Hihi Chinmi kan kuttlaih a simi Lai Baibal Thiang timi nih "Pa Fapa" timi khi a rak hrelh sual.

Zeicatiah a lehmi TEV ah "May God the Father and Jesus Christ, the Father's Son.." tiah ti a si.

Rev. Hoicungtum lehmi Hakha Baibal Thiang nih, "Pa Pathian, Bawipa Jesuh Khrih, Pa i a Fapa .." tiah a ti.

Dr. Hrekio lehmi Falam Baibal nih, "Pathian kan Pa le a fapa Jesuh Khrih, Pa ih Fapa" tiah a ti.

Dr. Suilianmang lehmi nih, "Pa Pathian hnen ihsin le Bawipa Jesuh Khrih, Pa ih Fapa hnen ihsin.." tiah a ti.

A ngai ngai ti ah cun uk 66 a simi Baibal ah uk 65 kha chia ta rih u sih law hi a voi hnihnâk Johan cakuat pakhat lawng hmanh nih:

Oneness zumhnâk cu lam a pialmi zumhnâk (cult) a sinâk kha za ah za in a fianter.

"Pa Pathian" tiah a ti hnu ah comma ( , ) in a dan i "Bawipa Jesuh Khrih" tiah a ti hnu ah comma ( , ) țhiam țhiam in a dan hnu ah "Pa Fa" asiloah Pa i a Fapa ( the Son of the Father) tiah a ti.

Pa Pathian le Fapa Jesuh Khrih hi Mi pakhat (Single) a si hrim hrim lo ti hi za ah za in a fiang.

Cucaah Fapa Jesuh hi Pa a si ko, a dang tein Pa a um ti lo,  timi cawnpiaknâk hi cu Baibal in lam a pialmi (Cult) a si i  Kristian an si lo tiah an rak timi hi a dikmi a si.

Zeibu kan si zongah Baibal nih a chimning te i zumh hi kan rian a si.

Câng 9 "Mi zei pauh Khrih cawnpiaknâk ah hmun loin a buartu nih cun Pathian a ngei lo. Khrih cawnpiaknâk ah a hmunmi lawng lawng nih Pa le Fa kha a ngei".

Kum 3 hrawng Jesuh khabe tangah Jesuh cawnpiaknâk a ngaitu Johan nih fiang tein a hngalhmi cu Fapa Jesuh le Pa hi zeitilei hmanh i țhen khawh loin an i pehtlai ti hi a si.

Cucaah Johan nih voi 35 tiang Fapa nih Pa a kawhnâk hi a țial.

Jerusalem khua i mizapi theih hngan bak ah Pa nih Fapa a chonhnâk kha Johan nih a țial. Jn.12:28

Cuticun Johan nih Khrih cawnpiaknâk ah hmun loin (Lai Baibal chimning ah) karhlei a lâmmi nih Pathian an ngei lo tiah a timi hi hlân lio Gnostic hna le nihin Oneness bak hi an si.

Baibal an ngei lo ti lawng hmanh si loin Baibal nih:

"Pathian an ngei lo" tiah a ti.

Câng 10 "nan inn ah tlunter in biațha in rak chawn hna hlah u"

An theih lo ruangah a si ah cun an theih hlan lo cawnpiak kha kan rian a si.

Asinain an theih hnu hmanh ah â nautat i cohlân a duh lomi le a zûm duh lomi cu tluninn zong onh lo ding, bia țha zongin chonh lo ding ti hi Baibal chimmi a si.

Fb ah Baibal bak in ka postmi kha Baibal lila i el i tim lo in bia chiakhâ le pumpâk nêknâk bia Dawn hrut e, tang li lawng e, BD tangah â zimi a si e,  Dr. a sinâk zong a țuh e tiah thlachiat hmanh ruat loin bia a chimtu hi Oneness lawng te an si.

An hngalh lo caah a si ti kha hngal in
Lung tak tein ka ngaihthiam hna.

An hngalh hnu hmanh i an zumh duh lo ah cun fb a reltu hna:

Baibal ning tein bia țha zongin rak chawn ti hna hlah u.

Zeicatiah Baibal nih:

"Zeitintiah bia țha in a chawntu nih cun a sualnâk kha â hrawm ve" tiah a ti.
Câng 11.

CAKUAT JOHAN...A PEH

CAKUAT JOHAN...A PEH

3:1 "Ngaihmanh u Pa nih a kan dawtning hi zeitlukindah a ngan! Pathian fa le tiah kawh kan si"

Jesuh nih "Nannih cu nan pa khuachia ta nan si i a duhmi kha tuah nan duh tiah Johan 4:44 ah a rak ti.

Minung hi Pathian sermi a si. Asinain sual ruangah khuachia ta or fa ah a cang.

Cu khuachia ta or fa a simi minung cu Sertu Pathian ta or fa ah â can khawhnâk umchun cu Pathian nih a kan dawt hringhran caah akan pekmi Fapa ngeihchun rak cohlân hi a si. Jon.1:12

Pa nih a thlahmi Fapa cohlân lo in Pathian fa si khawhnâk lam dang a um lo.

3:8b "Pathian fapa a langhchan cu khuachia rianțuannâk hrawh kha a si".

Grik fimnâk Gnostic hna nih hmuhmi, theihmi le tonghmi thil vialte cu khuamui pathian, khuachia in a chuakmi a si tiah an ti.

Cucu Pathian Fapa Jesuh nih a hrawh or a lohter khawh i cu khuachia in a chuakmi thilțhalo (evil) vialte hrawh le lohter kha Pathian Fapa a rat chan a si tiah a ti.

3:23 "A  nawlpek cu a Fapa Jesuh Khrih min zumh i nawl akan pek bangin pakhat le pakhat i dawt hi a si".

Pathian nih a duh bik mi cu a thlahmi Fapa zumh le pakhat le pakhat i dawt hi a si .

4:1 "....Pathian sin in an si le si lo kha hniksak hna u..."

Pathian sin in an si le si lo hniksaknâk caah a palh kho lomi hniksaknâk cu Pathian Bia Baibal țhiam țhiam hi a si.

Câng 2 ah "Khrih cu thisa ah â cang tiah a titu kha Pathian sin in a si" tiah a timi hi Gnostic le nihin Liberal le Oneness hna cawnpiaknâk hmânlo ralchanhnâk a si.

Zeicatiah Cathiang nih Fapa cu a hramthawk in van ah Pathian sinah Bia in a rak um cang (Jn.1:1).

Pa Pathian khiahmi cân a tlin tikah ah (Gal.4:4-5) Ngaknu thiang Mary hrinnâk in thisa or taksa ah â cang.

Hi Cathiang chimning a zûmlotu cu Khrih ralchanhtu tiah a ti. Jn. 4:3

4:9 "..nun kan ngeih khawh nâkhnga Pathian nih a Fapa ngeihchun kha vawlei ah a run hlah.

Zeitilei hmanh in palh khawh a si lomi Biatak cu Jesuh hi Fapa ngeihchun, Pa nih vawlei ah a thlahmi a si ti hi a si.

"THLAH" timi biafang a um ah cun "THLAHTU le THLAHMI a um tawn ti hi minung tling a simi caah cun theih le cohlân a har theng lo.

5:7 "Zeitintiah van ah khin hngalhpitu pathum an um; Pa, Bia (Fa) le Thiang Thlarau an si i hi pathum hna hi pumkhat (pakhat) an si.

Vawlei cung Kristian hna hi cawlcanghning (movement) phun thum ah țhen a si.

1. Ecumenical movement..Liberal an tam.

2. Evangelical or Fandamental movement.

3. Charismatical or Penticostal movement ...(Oneness an i tel lo)

Hi cawlcanghnâk phunthum lak ah a tanglei phun hnih Evangelical le (Oneness tel loin) Penticostal hna nih kuttlaih ah an hman bikmi Baibal cu KJV le NKJV a si.

Atu cu Kawl ca lawng si loin Hakha ca zong in
Baibal Cathing timi le
Hakha Baibal Thiang (NT) tiin kan ngeih cang.

Cu kan kut tlaih a simi Baibal ah Pa Fa Thiang Thlarau cu van ah ( zungzal zungzal in) an rak um cang tiah a ti.

Pa chan ah Pa in
Fa chan ah Fa in
Thlarau chan ah Thlarau in

Sining phundang le
Rianțuanning phun dangin a lang
an timi hi

Baibal ah a um lo.

Pathian pakhat ah Mi pathum

Pa  Fa Thiang Thlarau hi

A hramthawk in nihin tiang

Nihin in vawlei dongh hnu zongah

Zungzal in zungzal tiang

Rian an țuanți zungzal

Ti hi uk 66 a simi Baibal cawnpiakning a si.

5:11-12 "...Pathian nih zungzal nunnâk kha a kan pek i cu nunnâk cu a Fapa ah a um. Fapa a ngeitu nih nunnâk kha a ngei: Pathian Fapa a ngei lotu nih nunnâk kha a ngei lo.".

A thi kho ti lomi zungzal nunnâk cu Pathian pekmi a si i cu nunnâk cu Pathian Fapa a ngeitu lawng lawng nih an ngeih.

Jesuh hi Pathian Fapa ah nâ ngeih a herh.
Cu lawng lawng cu zungzal nunnâk ngeih khawhnâk umchun a si.

Fapa in cohlâng, Pa in cohlâng hlah.

5:20b "Kan nih cu a Fapa Jesuh Khrih a dikmi ah khan kan um. Hihi Pathian dik le zungzal nunnâk a si".

Gnostic hna nih taksa in hmuhmi theihmi tonghmi vialte cu a tak tak si loin a deu lawng te tiah an timi kha Johan nih a dongh tiangin a doh hna.

Jesuh Khrih hi pathian deu si loin Pathian tak tak a hramthawk in van ah Pathian sinah a rak ummi Bia, Pa nih a thlahmi, Pathian tak, zungzal nunnâk a sinâk kong hngalhternâk in Gnostic kha a tângmi le nganhmi um loin a doh hna.

5:21 "Nau le hna, milem in i himter u. Amen.

Khuaruahhar awk ngai a simi pakhat cu an fimnâk nih Rom ukmi vawlei dihlak a runh i Pathian zong nih Fapa Jesuh Khrih Thawngțha țialnâk ah a hmanmi Grik mifim hna nih Sertu Pathian le a thlahmi Fapa Jesuh Khrih kha hngal loin serchommi milem thong sawmthum reng lo an rak ngeihmi hi a si.

Cucaah Grik miphun khualipi pahnihnâk a simi Korin khua zûmtu hna sinah Paul nih:

" Hi vawlei fimnâk hi Pathian nih hruhnâk ah a ruat lo maw?" tiah a rak ti. 1Kor.1:20.

Grik mifim hna nih an sermi thong sawmthum reng lo milem chung in himnâk umchun cu
milem si loin
milem a sertu minung
 
Sertu Pathian pakhat ah
Mi pathum
Pa Fa Thiang Thlarau
cohlân i zumh hi a si.

CAKUAT JOHAN

CAKUAT JOHAN

Grik fimnâk Gnostic cawnpiaknâk nih Jesuh le Pathian cu pehtlaihnâk a ngei lomi ah an ruahmi kha Johan nih:

A hramthawk in a rak ummi Bia cu Pathian sinah a rak um cangmi:

Minung ah a can hnu zong ah Pathian he donghcat loin â pehtlai pengmi:

Thihnâk teiin thawhter a si hnu tiangin Pa he â pehtlai pengmi:

Pathian sinin a rat bangin Pathian sinah a kir țhânmi Pathian Fapa:

Asinâk kha a hramthawkin a dongh tiangah Jesuh kong Thawngțha a țialmi ah langhter in Kristian zumhnâk kha a kilvên hnu ah:

Cakuat a țialmi ah dengteu (direct) bak in Gnostic cawnpiaknâk dik lo kha doh a timh țhân.

A dohning zong a fak tak tak.

Lai mi cheu khat nih cun 'Johan hi mi sawi a hmang' tiah an ti țhân hawi lai.

Cawnpiaknâk dik lo doh hi sawi a si lo.

A dohning cu hun zoh u sih.

1:1 "A hramthawk in a rak um cangmi nunnâk Bia kong kha, kan hna nih a theih i kan mit nih a hmuh, a zoh zong kan zoh i kan kut hrim hrim nih a tongh".

Biahmaițhi zong ngei lo bak in Gnostic hna nih taksa in hmuhmi, theihmi tonghmi pauh khuamui pathian, thilțhalo (evil) a si an timi kha a doh colh bak i taksa in kan theih kan hmuh kan tonghmi Jesuh cu

" A hramthawk ah Bia in Pathian sinah a rak ummi a sinâk Thawngțha hramthawknâk ah a rak țialmi bak kha a hun țial țhân.

Jesuh hi um lo cân a ngei lomi, a hramthawkah Bia in Pathian sinah a rak ummi Alfa le Omega a sinâk in Gnostic cawnpiaknâk hmânlo cu dengteu in a doh.

1:3b "....kan i hawikomhnâk ( fellowship) tak tak hi Pa le a Fapa Jesuh Khrih he i hawikomhnâk a si".
( and truly our fellowship is with the Father and with His son Jesus Christ)

Kristian i hawikomhnâk tak tak cu Pa le a Fapa Jesuh Khrih he i hawikomhnâk a si tiah Baibal nih a ti caah:

Pa a ngei lo amah Jesuh kha Pa  si ko timi i hawikomhnâk cu Baibal lêngah a ummi i hawikomhnâk deu a si.

2:1 "...Cun mi pakhat khat nih sualnâk a tuah ah cun Pa sinah chimpitu, a dingmi Jesuh Khrih kha kan ngei.

Rev. Van Hlei Thang nih fb ah ca a postmi ah Vailam cungah Jesuh nih 'Â lim cang' tiah  a ti caah nihin ah Pa sin ah nawlpiak lengmang a herh ti lo tiah Cathiang kha fak tak tak in a merh.

Vailam cungah Jesuh nih a limmi cu misual khamhnâk rian a si. Cucu mi nih  theih i a zumh tikah Thiang Thlarau nih a chinchiah i rocotu Pathian fa ah a canter.Efe.1:13.Rom.8:15-17

A sinain cu zûmtu cu a dai bal lomi tukforhnâk thlichia le tilet a tho pengmi vawlei ah a um caah â ralrin lo ah cun sualnâk kha a tuah khawh.

Asinain Pa sinah chimpitu, Pa nih thihnâk in a thawhter i van ah a sinah a umtermi Jesuh Khrih, zungzal Tlângbawi a simi miding kha kan ngeih caah zûmtu caah zeitluk sunglawi le hnangamnâk dah a si!

2:22a "Jesuh hi Khrih a sinâk a hlawtu hlei in lihchimmi an um hlei hnga maw?

Khrih sulam cu "Chitithuh" Laikhal bia in "Khaukhih" ti a si.

Khis fapa Saul cu Samuel nih Israel Siangpahrâng si ding Chiti a thuh.

Jesuh cu misual Khamhtu le Bawi si dingin vawlei ser hlan in Pa Pathian nih Chiti a thuhmi a si. 1Pet.1:17-20

Zungzal in van ah BIA in Pathian sinah a rak um cang i ngaknu thiang Mary nih Thiang Thlarau thawngin a pawi i a hrinmi, vancungmi nih JESUH tiah an timi Jesuh hi Pathian Chitithuhmi asiloah Pathian Khauhkhihmi a si ti kha Gnostic hna nih an hlawt caah Baibal nih "LIHCHIMMI" tiah a ti hna.

Lihchimmi ti cu Jesuh chimning tein Sehtan fa tinâk a si. Jon.8:44

Hell kal ding zong an si Bia.21:8

Nihin zongah Jesuh Ngaknu Thiang hrin a sinâk a hlawtu Liberal hna hi milihchim Sehtan fa an si.

Cucaah dah kaw.....khuachia inn tiah ka rak tinâk kha a si cu. Ka chimmi kha a dikmi a si.

Nihin Oneness hna zong hi milihchim Sehtan fa an si kho ko.

Zeicatiah Jesuh cu Chiti a thuhtu asiloah a Khaukhihtu  Pa a dang tein a um lo, tiah an ti i amah le amah chiti â thuhmi asiloah  amah le amah â Khauhkhihmi ah an ruahmi hi Baibal nih milihchim an si tiah a ti.

2:22b "Pa le Fa a hlawtu hi Khrih ralchanhtu a si".

Johan nih dengteu in Gnostic hna cu Khrih ralchanhtu tiah a ti hna.

Zeicatiah hmuh khawhmi Fapa an hlawt ah cun Fapa a thlahtu hmuh khawh lomi Pa zong an hlawt cawlh caah cu hna cu Khrih ralchanhtu tiah Baibal nih a ti.

Nihin zongah liberal hna hi Khrih ralchanhtu bak an si.

Cun Onenes hna zong hi Khrih ralchanhtu an si. Zeicatiah Fapa a thlahtu Pa a dang tein a um lo, Jesuh hi Pa a si ko tiah an ti.

Cucu Baibal ah a um lo.

Note: Johan cakuat hi ka pehțhân te lai

THAWNGȚHA JOHAN...A PEH

THAWNGȚHA JOHAN...A PEH

11:4-42 "Ka Pa, ka bia na ngaih ruangah na cungah kâ lawm. Ka bia na ngaih zungzal ti ka theih ca zongah kâ lawm."

Jesuh nih midang theih loin a thlahtu Pa Pathian sinah thla a cam tawn tiah Cathiang nih akan chimh. Lk.5:16.

Lazaruh thlân hram ah cun mizapi hmuh le theihhngan bak ah Jesuh nih "Ka Pa" tiah thla a cammi nih a fiantermi cu a dang tein a ummi Pa le Fa i pehtlaihnâk a si.

Jesuh kongah Lazaruh farnu Martha nih a phuanmi cu "Ka zumh, Bawipa, Khrih Pathian Fapa, vawlei ah a ra dingmi na si kha ka zumh" ti hi a si.

Nihin ah teh AN ti kho ve hnga maw?

12:28  "Ka Pa, na min thangțhat tuah," tiah a ti. Van in aw a rak chuak i " Ka thangțhat cang, Ka thangțhat rih lai," tiah a ti.

Jesuh kha a velchûm ah a ummi hna theihkhawh in Pa nih voi thum khêng te a chonh.

Voi khatnâk cu tipil a in lio ah. Mt.3:26-17.

Voi hnihnâk cu Jerusalem khua ah.Jn.12:28.

Voi thumnâk cu Harmon tlâng ah.
Mt.17:5.

Hi thil nih fiang le fel tein a langhtermi cu a dang tein an ummi Pa le Fa cu thûk tak tak in pehtlaihnâk an ngei ti hi a si.

13:3  "Jesuh nih a kut ah thil vialte Pa nih a pek cang i Pathian sin in a rat bangin Pathian sinah a kir țhân lai ti kha hngal in....".

Jesuh kong fiang bik in a hngaltu cu Jesuh a si.

Cucaah Jesuh nih amah kongah fiang tein a hngalh i a phuanmi cu Pathian sinin (from God) a rat bangin Pathian sinah (to God) a kir țhân lainâk kong hi a si.
A fiang law law.

14:11  "Kei Pa i ka um le Pa keimah i a um hi zûm u..."

Leiah a ummi Fa cu vanah a ummi Pa ah a um i vanah a ummi Pa zong leiah a ummi Fa ah a um.

Hihi za ah za in Pa le Fa pehtlaihnâk tak tak cu a si.

Tahchunhnâk ah:

Male ah a ummi

Dawtu Pa bik cu

Chin ramah a ummi

Dawtmi Nu bik sinah a um i

Chin ramah a ummi Dawtmi Nu bik zong

Male ah a ummi Dawtu Pa bik sinah a um.

Cucu Dawtu le dawtmi pehtlaihnâk cu a si.

Vanah a ummi Pa nih lei ah a ummi Fapa cu " Ka dawtmi Ka Fapa a si" Mt.3:17..17:5 tiah voi hnih a rak chim bang khan:

Dawtu Pa cu

Dawtmi Fapa ah a um i

Dawtmi Fapa zong

Dawtu Pa ah a um

Hihi Pa le Fa pehtlaihnâk a si.

15:16..."Ka min in Pa sinah nan halmi pauh an pek hna nâkhnga"

Zûmtu nih Fapa Jesuh min in Pa sinah kan halmi hi Jesuh chimning te a si i Pa le Fa pehtlaihnâk a hnatlâkpitu le a fehtertu kan si tinâk zong a si.

16:28  "Kei hi Pa sinin a chuak i vawlei i a rami ka si. Vawlei hi chuahtâk in Pa sinah a tlung ding ka si, "

Hihi chimchung bia a si i thihnâk in Pa nih a thawhter hnu ni 40 nâk ah a tak tak in a tling i atu ah Fapa Jesuh cu Pa sinah van ah a um, tiah van i a kai hnu ah Jesuh nih a chim.Bia.3:21

A fiang law law.

Sehtan hmanh nih (a zumh lo hmanh ah) a el lai lo ti awk in Cathiang hi a fiang.

17:5  "Aw, Ka Pa, vawlei a um hlân ah na sin in ka rak ngeihmi sunparnâk in atu na sinah ka sunparter hrâm ko.

An biameilah pakhat cu Alfa le Omeka ka si timi a si.

Jesuh hi um lo cân a ngei lo. Zungzal in vanah Pa sinah sunparnâk a rak ngei cangmi a si. Cu lio ah cun BIA ti in a rak um. Jn.1:1. 1Jn.1:1. Minung ah ai can hnu ah vanmi nih Jesuh tiah an timi a si.

Amah Jesuh nih pei " Aw, Ka Pa, vawlei a um hlân ah na sinah ka ngeihmi sunparnâk" tiah a ti ko hi.

18:11...."Pa nih aka pekmi hrai hi ding lo in maw ka um lai?"

Gesimani dûm ah Jesuh kut i a ummi (sual man thihnâk) hrai cu Jesuh nih "Pa nih aka pekmi hrai" a si tiah a ti.

Khuaruahar a va si dah!!

Misual nang le kei nih kan din hrim hrim a herhmi sualman zungzal thihnâk hrai cu, Pa Pathian nih akan dawt tuk hringhran caah a dawttuk mi a Fapa kut tu ah a pek i Fapa zong nih a dihumnâk i nawlngaihnâk he Vailamtahnâk thing cungah akan dinpiak. Fil.2:7-8.

Pa nih Fa kut ah rak pe hlah seh law nang le kei nih kan din a herh lai.

Cucaah Pa le Fa pehtlaihnâk hi ruat, cohlâng, zûm law i nunpi law i thihpi.

19:7 "cu Nawlbia ningin Pathian Fapa ah â siter ruangah a thih awk a si"

Jesuh cu Biaceihnâk pathum nih a sualnâk an kawl len nain thihpi tlâk sualnâk an hmu lo.

A thih a herh tiah an tinâk tu cu Jesuh sinâk dik tak "Pathian Fapa" a sinâk tu kha a si.

Chan tamtuk an hngahmi cu an sin hrim hrim ah a ra nain an rak tlolh. Jn.1:11

Nihin zong ah tlolh dawh AN si

20:17 ..."Ka Pa, nan Pa, ka Pathian, nan Pathian..."

Saiha peng Tuipang khua ah, 'taksa in a nun lio lawngah si loin Thlarau pum in a thawhțhân hnu zong ah Jesuh nih "Ka Pa" tiah a ti hi ta tiah ka ti i anih nih "ka hre tawh bik lo" ( ka hngal ve ti lo) tiah a ka ti.

Taksa in a nun lio ah an i pehtlaih ban tuk tein thihnâk teiin a thawhțhân hnu zongah Pa le Fa hi an i pehtlai peng ko.

Vawlei dongh hnu zongah zungzal zungzal in Pa le Fapa le Thiang Thlarau hi an i pehtlai lai ti hi:

A palh kho lomi Cathiang cawnpiakning a si.

20:31..."Jesuh cu Khrih Pathian Fapa  si tiah nan zumh i cu zumhnâk thawngin nunnâk kha amah min in nan ngeih khawh nâk hnga"

Tiah Johan nih Pa le Fa  hlawtu: Gnostic cawnpiaknâk dik lo chungin zûmtu kilvennâk caah a țialmi Thawngțha cu tlâng a kawm.

Jesuh hi Khrih Pathian Fapa a si

THAWNGȚHA JOHAN HI

THAWNGȚHA JOHAN HI

A hramthawk in a dongh tiang

A dang tein a ummi Pa le Fapa

pehtlaihnâk cauk a si.

A hramthawk in a dongh tiangah a dang tein a ummi Pa le Fapa pehtlaihnâk cauk a simi chungin câng hnih khati lak zau i 'a dang tein Pa a um lo, Fapa kha Pa a si ko' tiah an timi hi cu khuaruahhar bak a si.

Phundang in Pa le Fa pehtlaihnâk cauk lila hmangin  Pa le Fa pehtlaihnâk kha chat in a um komi Pa umloter i timh hi thil mak tak tak a si.

Khrih ralchanhtu timi ah fianter a si cang bang khan Grik fimnâk (Gnostic) hna nih taksa in hmuhmi, theihmi le tonghmi vialte cu pakhat tak tak hmanh 'țha' a um lo. Khuamui pathian sermi a si.

Jesuh zong taksa in nan rak hmuh, nan rak theih i nan rak tongh ah cun Ceunâk Pathian he pehtlaihnâk a ngei lomi,  khuamui pathian he â pehtlaimi a si lai tiah an rak ti ruangah, cu cawnpiaknâk dik lo, Khrih ralchanhtu cawnpiaknâk a simi chungin zûmtu hna kilvennâk caah Johan Thawngțha hi Cakuat he tlai hnu ah țialmi a si.

Dal 21 chungah dal khat tak tak hmanh ah hrelh lo bak in Pa le Fa pehtlaihnâk kha a um dih. Dal donghnâk bik ah Pa timi can  ah Pathian timi a hman.

A dang dal 20 ah cun Pa le Fa pehtlaihnâk biafang hi a um dih.

Cun hi Johan ah hin Fapa Jesuh nih Pa Pathian "Ka Pa" tiah a kawhnâk voi 35 a um.

Dal kip ah Pa le Fa pehtlaihnâk kha dal hra tiangin hun zoh hmasa u sih.

1:14 "Bia cu titsa ah â cang i kan sinah khua a sa, a sunparnâk kha kan hmuh. Pa ngeihchun Fapa sunparnâk bangin, zângfahnâk le biatak in a khat".

Fapa Jesuh sunparnâk cu Pa nih a ngeihchun Fapa sunparnâk ti a si.

Pa sunparnâk le Fapa sunparnâk cu â pehtlaimi sunparnâk a si i țhen awk a țha lo.

2:16 ".....Ka Pa inn hi chawlehnâk ah canter hlah u..."

Judahmi nih Pathian he țhenkhawh lo in an ruahmi Jerusalem Țempal cu Jesuh nih "Ka Pa inn" tiah a timi nih a fiantermi cu Fapa Jesuh le Pa pehtlaihnâk a fehning țhiam țhiam kha a si.

3:35 "Pa nih Fa kha a dawt i a kut ah zeizong vialte kha a pek cang".

Jesuh nih a ngeihmi lei le van nawlngeihnâk vialte kha Pa nih a pekmi nawlngeihnâk a si. Mt.28:18.

Vawlei dongh tikah Fa nih Pa sinah a pek țhân te lai. 1Kor.15:24.

4:21 "Minu ka zûm ko, hi tlâng le Jerusalem lawngah si loin mi nih Pa an biak cân kha a phân lai".

Nihin ah vawlei khua za kip in Fapa Jesuh Khrih thawngin Pa Pathian kan biakmi hi Fapa nih a rak chimchungmi a tlinnâk a si.

Cucaah Pa le Fapa pehtlaihnâk hi țhen awk a țha lo.

5:23 "thil vialte ah Pa an upat bangin Fapa zong an upat nâkhnga. Fapa a upat lomi pauh cu a thlahtu Pa upat lo a si"

Jesuh hi Pa nih a thlahmi a si tiah cohlân hi minung a simi vialte țuanvo ngan bik a si. Zeicatiah thlahtu le thlahmi țhen khawh a si lo.

6:69 "Khrih Pathian nung Fapa na si zong kha kan hngalh i kan zumh"

Jesuh zumh timi ah hin zeitilei hmanh in țhen awk a țha lomi cu Pathian nung Fapa a sinâk hi a si.

Hihi khuachia hmanh nih an zumhmi a si. Lk.4:41

Cucaah Jesuh hi Pathian Fapa a si tiah kan zumh lo ah cun khuachia nâkin kan chia deuh tinâk a si.

7:16 "Ka cawnpiaknâk (doctrine) hi keimah ta si loin aka thlahtu ta a si"

Jesuh cu sinâk pathum, Profet sinâk, Tlângbawi sinâk le Siangpahrâng sinâk a ngeitu a si.

Profet sinâk in kum 3 hrawng a chimmi le a cawnpiakmi vialte kha a thlahtu Pa sin in a hmuhmi an si caah Pa ta a si tiah Jesuh nih a ti.

Cucaah Jesuh cawnpiaknâk vialte hi Pa le Fa pehtlaihnâk in a chuakmi cawnpiaknâk an si.

8:16 "Ceih hmanh ning law ka biaceih cu a dik, zeitintiah keimah lawngin ka um lo, asinain a ka thlahtu Pa he kan um".

Judah mi nih zeitilei hmanh in an zumh khawh hrim hrim lomi cu 'Jesuh hi Pathian thlahmi Messiah a si' ti hi a si.

Cucaah Jesuh nih "Amah kha ka si ti kha nan zumh lo ah cun nan sualnâk ah khan nan thi lai" tiah a rak ti hna. 8:24

A sullam cu chan tamtuk nan rak hngahmi nan Pathian (YHWH) nih a thlahmi Messiah ka si tihi nan zumh lo ah cun...tinâk bak a si.

9:35 "Pathian Fapa na zûm maw?"

Mitcaw cia in a chuakmi pa, Jesuh nih a damtermi kha Farasih hna nih an țhawl hnu ah Jesuh nih  a va kawl i a hmuh tikah Jesuh nih bia a halnâk a si.

Jesuh nih amah kha i sawh in "na mit a deitertu pa keimah hi naka zûm maw?" tiah ti loin "Pathian Fapa na zûm maw?" tiah a ti.

Jesuh nih a tuahmi khuaruahharnâk hna kha a thlahtu Pa nih a umpi zungzal caah a si ti kha Fapa Jesuh nih a philh bal lo.

10:30 "Kei le ka Pa cu pumkhat kan si".

Nuva zong pumkhat, Mt.19:6.
A bunhtu le titoihtu zong pumkhat, 1Kor 3:8.

Thiantertu le thiantermi zong pumkhat, Heb.2:11.

Zumhmi le zûmtu zong pumkhat. Jn.17:22-23.

Hi vialte hi "PEHTLAIHNÂK"  a si.

Dal khat in dal hra tiangah hrelh lo tein dal kip ah Pa le Fa pehtlaihnâk kan hmuhmi nih a fiantermi cu zungzal in van ah a rak um cang mi Hngalhpitu pathum Pa le Fapa le Thiang Thlarau pehtlaihnâk a thuhning le a fehning hi a si.

Pa le Fa pehtlaihnâk cauk a simi chung in cang hnih khat i lâk riangmang i Pa le Fa pehtlaihnâk kha chah i timh i a um komi Pa kha a um lomi bang i ruah i Fa kha Pa a si ko ti hi:

thlarau lei thil cu chim rih loin
vawlei lei thil zongah
Lungbon lo le
hawi lawh lo deuh cu a si ko.

A sau deuh lai phân ah dal 10 in ka donghter i dal 11 in 20 tiang ka peh țhân te lai.

KHRIH RALCHANHTU (Antichrist)

KHRIH RALCHANHTU
         (Antichrist)

"Pa le Fa a hlawtu hi Khrih ralchanhtu an si. 1Jn.2:22b

Lamkaltu chan zûmtu hna nih Mt. Mk. le Lk. țialmi Thawngțha kha chan khat deng mang (kum 20 hrawng) an rel hnu ah a thar in an hun rel țhânmi Johan Thawngțha le Cakuat Johan hna hi cawnpiaknâk hmân lo, Khrih ralchanhtu a simi Gnostic cawnpiaknâk chungin zûmtu hna kilvênnâk caah țialmi a si.

Note: Hi kong hi ka lehmi Baibal Cathiang timi zongah biahmaisa ah ka țialmi a si.

Lamkaltu chan ah hin cozah zung ah official in an hmanmi holh cu Latin ( Rom holh) asinain zatlâng nun ah an hmanmi holh cu Grik holh a si.

Zeicatiah uknâk ah Rom țhawnnâk nih a uk nain cu vawlei pi cu Grik fimnâk nih a runh dih caah tlâng holh cu Grik holh a si.

Hi ruangah NT hi Grik holh in țial a rak sinâk zong a si.

Paul nih, Judah mi nih hmelchunhnâk kha an ngiat i Grik nih fimnâk kha an kawl tiah (2Kor.1:22) ah a rak ti bangin thong sawmthum reng lo milem pathian kha Grik mi hna nih an fimnâk in an rak kawl i an hmuhmi a si.

Thong sawmthum reng lo an hmuhmi pin ah hin kan hmuh rih lomi le kan hngalh rih lomi pathian a um sual bang ah ti in an khualipi a simi Athen ah,

"HNGALH LOMI PATHIAN CAAH" ti in biakthêng pakhat an rak ser. Lam.17:23.

Paul nih cucu cânrem ah hmangin nan hngalh rih lomi Pathian theng nih khan a (Fapa ngeihchun Jesuh Khrih kha misual Khamhtu dingah a run thlah) i cucu thihnâk in a thawhter i dinnâk in vawlei bia a ceihtu ding zong a si te lai tiah a chimmi nih Grik mifim hna nun kha a hriah ngai ngai. Lam.17: 16 in a donh tiang rel.

Cuticun Grik fimnâk Gnostic timi cu an i hlau i Kristian zumhnâk kha biatak tein ralchanh hram an thawk.

Cu Gnostic cawnpiaknâk nih zûmtu cheu khat zumhnâk kha a tuaitâm i a buaiter hna ti kha Johan nih a hmuh tikah Thawngțha le Cakua kuat thum tiang in chan khat dengmang a liam hnu ah zumhnâk kilvênnâk caah a țialmi a si.

Gnostic hna nih cun taksa mit in hmuh khawhmi le taksa hna in theih khawhmi le taksa kut in tongh khawhmi vialte cu a țhami pakhat hmanh a um lo. Khuamui pathian sermi an si i a dihumnâk in a țha lomi (evil) an si tiah an ti.

Cucaah Johan nih zûmtu hna ca a kuatmi a hramthawknâk bak ah:

"A hramthawk ah a rak um cangmi nunnâk Bia kong kha, kan hna nih a theih i kan mit nih a hmuh, a zoh zong kan zoh i kan kut hrim hrim nih a tongh" (1Jn.1:1) tiah Gnostic cawnpiaknâk muru kha a el colh.

Zecatiah Gnostic hna nih Jesuh cu nan taksa mit in nan rak hmuh i nan taksa hna in nan rak theih i nan taksa kut in nan rak tongh ah cun Ceunâk Pathian he pehtlaihnâk a ngei lomi khuamui pathian a si lai tiah an ti.

A sullam cu Pathian tak tak si lo in pathian deu a si lai ti kha Gnostic hna chim duh nâk a si.

Cucu Thawngțha Johan hramthawknâk bak ah elnâk ah a hman cawlh i,

"A hramthawk ah Bia a um, Bia cu Pathian sinah a um, Bia cu Pathian a si...Bia cu titsa ah a cang i kan sinah khua a sa.." tiah a ti.Jn.1:1, 14.

A sullam tak tak cu kan taksa mit in a hmuh i kan taksa hna nih a theih i kan taksa kut in a tonghmi Bia (Jesuh) kha van le vawlei serhlân ah a hramthawk in Pathian sinah a rak um cangmi Alfa le Omega, um lo cân a ngei lomi Pathian tak tak, hmuhkhawh tonghkhawh theih khawhmi titsa minung ah â cangmi a si ti hi a si.

Cucaah Fapa Jesuh titsa ah â cangmi hi Pa Pathian he zungzal zungzal in van ah a rak um cangmi, Hngalhpitu pathum Pa, Bia ( Fapa) Thiang Thlarau pumkhat or pakhat a simi kha a si ti hi Thawngțha Johan le cakuat Johan tinhmi chung muru tak tak cu a si.

Zeicatiah cucu Gnostic hna nih a zumh in an zumh khawh hrim hrim lomi cu a si.

Cucaah Pa le Fapa pehtlaihnâk a zûm lotu cu Khrih ralchanhtu (Antichrist) an si tiah Johan nih a chimmi hi Cathiang cawnpiakning a si.

A voi hnihnâk cakuat a țialmi ah,

"Mizeipauh hi cawnpiaknâk kha ratpi loin  nan sinah a rat ah cun na inn ah tlunter in biațha in rak chawn hlah, zeitintiah biațha in a chawntu hna nih cun a sualnâk kha â hrawm ve" tiah a ti.

Cucaah Jesuh Khrih hi zungzal in Pa Pathian sinah a rak um cangmi Bia a si tiah a rak zûm lotu Gnostic hna cu Khrih ralchanhtu, inn zongah tlunter lo ding le biațha zongin chonhbiak lo ding ti hi Thawngțha Johan le Johan cakuat nih a tinhmi le a țialchan tak tak a si.

Nihin zongah a dang tein Pa a um lo, Fapa Jesuh ah a tling dih ko tiah Pa le Fa a hlawtu cawnpiaknâk hi Khrih ralchanhtu, inn zongah tlunter lo ding le biațha zong i chonh lo ding an si.

Zeicatiah Cathiang nih:-

Pa le Fa a hlawtu cu

Khrih ralchanhtu an si

Tiah a ti. 1Jn.2:22

THIANG THLARAU MI A SINÂK PHUN 7

THIANG THLARAU MI A SINÂK PHUN 7

Pathian pakhat ah Mi pathum Pa le Fapa le Thiang Thlarau Mi an sinâk kongah hin zeitilei hmanh in theih le hngalh le zumh le cohlân ai tim lomi (annih)  cu hei um rih ko hna seh law:

Theih le hngalh le zumh le cohlân ai timmi (kannih) lei zongah harnâk kan ton khawhmi cu Thiang Thlarau Mi a sinâk kongah a si.

Zeicatiah Fapa Jesuh cu hmuh khawh, theih khawh le tongh khawhmi minung ah ai cang i Mi a sinâk kongah harnâk kan tong theng lai lo.

Cun Pa nih Fapa Jesuh cu a pawngah a ummi midang zong nih an theih khawh bak in voi thum khêng te a chonhnâk Baibal ah a um caah (Mt.3:17. Mt. 17:5. Jn.12:28) Pa Pathian, Mi a sinâk zongah harnâk a um theng la tiah ka zûm lo.

Asinain zûmtu cheu khat nih Thiang Thlarau hi rau tuk pa lia in kan hmuh i Mi a si zong kan hngal lo i Mi zongin kan cohlâng theng lo.

Cucaah tutan cu Thiang Thlarau Mi a sinâk phun 7 Baibal in kan zoh lai.

A hmasa bik ah Thiang Thlarau hi Pathian Thlarau, Khrih Thlarau, Bawipa Thlarau,  Zângfahnâk Thlarau, Sunlawinâk Thlarau ti le Thlarau ti lawng zongin Baibal nih a phun phun in a hman ti tu cu hngalh a herh.

Zeihmanh telhchih loin "Thlarau" timi lawng a hmannâk pauh ah cafang ngan "T" in a thawk tawn ti zong hngalh a herh.

1. "Pathian Thlarau kha ti cungah â chawk" Hra.1:2 (Gen.)

Note:- Genesis in Deuteronomy tiang hi a sullam in ka leh ti kha zângfah in ka theihthiampiak hrâm u.

Thiang Thlarau RIANȚUANNÂK cu Ti. Jn.7:37-39. Mei.Lam.2:3. Thli.Jn.3:8. Țhuro.Mt.3:16. ah tahchunh sihmanhsehlaw Amah Thiang Thlarau tak tak cu thli, mei, ti le țhuro a si lo.

Zeicatiah Thiang Thlarau cu (Mi a si bangin) a muimi ti cungah â chawk tiah Baibal nih a ti.

2.Khamhnâk thawngțha biatak a thei i a zûmtu kha (Mi a simi) Thiang Thlarau nih a chinchiah. Efe.1:13.

Minung nih kan ta a simi cu kan i chinchiah bantuk in Pathian ta a simi cu Thiang Thlarau hmangin chinchiah a si.
Phun dangin chim ah cun (Mi a simi) Thiang Thlarau cu Pathian ta  simi zûmtu chinchiahtu a si.

3. Pathian Biatak chungah luhpitu le cawnpiaktu a si. "Jn.14:26...Jn.16:13.

Kan sinah Thiang Thlarau thlah le pek a si chan tak tak Jesuh nih a nun lio ah a rak chimchungmi cu Pathian Biatak chung ah a kan luhpitu ding le akan cawnpiaktu ding ah a si.

Kei zong kum 47 chung Pathian biatak aka cawnpiaktu tak tak hi (Mi a simi)  Thiang Thlarau a si.

Ka chia țha thleidannâk thiang ah fel tein aka chimh tawn.

4. Abba ka Pa tiah Pathian akan auhtertu a si. Rom.8:15. Gal.6.

Abba timi sullam cu fa tak tak a simi nih pa tak tak a simi kawhnâk a si. Pathian ro cotu fa tak tak kan si i Pathian khi kan Pa tak tak a si tiah (Mi a simi) Thlarau nih a kan hngalhter (Rom 8:16) hnu ah Pathian khi Abba ka Pa tiah akan auhtertu cu (Mi a simi) Thiang Thlarau a si.

5. Pathian sinah thla akan campiaktu a si. "Thlarau nih hmurkâ in chim khawh lomi aihrâmnâk he thla akan campiak" Rom.8:26.

(Mi a simi) Thiang Thlarau thawngin Pa Pathian sinah Abba ka Pa tiah au in thla kan cam lawng si loin (Mi a simi) Thlarau hrim hrim nih Pa Pathian sinah thla akan cam piak.

6. Thlarau cu (Mi a si bangin) a ngaih a chia kho.

"Cun Pathian Thiang Thlarau kha ngaihchiatter hlah u..."Efe.4:30.

Duhmi le duhlomi zong a ngeih ruangah a duhlomi kha (Amah nih a chinchiah cangmi zûmtu nih) a tuah tikah (Mi a simi) Thiang Thlarau cu a ngaih a chia tawn.

Cawhdeh khawh zong a si. Heb.10:29.

7. Thlarau cu Mi a si bangin minung zong lo ko in a lâk i a umnâk hmun in a țhial khawh.

"Cun ti chungin an chuah tikah Bawipa Thlarau nih lodiam a lâk. Tildih pa nih a hmu kho ti lo..Lam.8:39.

Hibantuk thil hi OT zongah Ezekiel le Daniel cungah a rak um bal cang.

Ni ni khat cu zûmtu hi (Mi a simi) Thlarau nih lo ko in van lei ah akan cawi te lai.

Jesuh cu Pa nih a khiahmi Ni le cân ah van in a mithiang hna he a ra te lai i (Mi a simi) Thiang Thlarau nih a chinchiah i thlarau lei mo caah a hammi zûmtu cu van in a rami thlarau lei kan va a simi Jesuh ton awkah vulei in van lei ah lo ko in akan cawi te lai. 1Thes.4:14-18.

Zeitintiah Abraham fapa ngeihchun Isak nupi țhi dingin Abraham nih a rualchan umnâk Mesapotamia ah Eliazar kha a thlah i ngaknu thiang Rebeka cu ava ding a simi Isak sin ah Eliazar nih a phâkpi bang khan:

Pa Fapa ngeihchun Jesuh caah thlarau lei nupi țhi dingah Pathian rualchan nai bik umnâk vawlei ah thlah a simi Thiang Thlarau nih Fapa Jesuh caah a hammi thlarau lei a mo zûmtu hi Jesuh rat Ni ah Jesuh sin phân dingin akan cawi hrim hrim lai i van ah a sunglawi tak takmi thlarau lei țhitumhnâk puai a um te lai, ti hi Baibal cawnpiakning a si. 2Kor.11:2.Bia.19:7-9.

Cucaah:

Thiang Thlarau hi:
Cheu khat kan ruahning bangin
a rau tuk theng lo.

 chawk i
A chinchiah i
A cawnpiak i
Akan auter i
Thla akan campiak i
A ngaih a chia i
Lo ko in minung a la khotu

Mi a si.

MI

"MI"

Tutan fb online ah Trinity le Oneness kong kan caihți cuahmah mi ah hin khuaruahhar awk ngai a simi thil pakhat cu:

Voikhat te hmanh kan ruah bal lomi le kan chim bal lomi le kan țial hrim hrim lomi:

"Pathian pathum" le "minung pathum" tiah an rak ti lengmang mi hi a si.

Hmadung bik commen ka lehnâk ah:

"Pathian pathum ngeihter an kan timh lengmang nain ankan ngeihter kho lo" tiah ka ti.

"Mi pathum" tiah ka țial lengmang mi an hmu ko nain "minung pathum" tiah an rak ti lengmang ko.

"MI" pathum tiah langhter lengmang mi cu Pa le Fapa le Thiang Thlarau, Baibal nih van ah a ummi Hngalhpitu pathum kong chimnâk a si. 1Jn.5:7. KJV.

Commen tu cheu khat nih Pathian cu "Mi" tiah ti ding a si lo tiah a timi zong an um.

Cheu khat nih "Mi" van ti cangah cun minung rum ro ah a ruatmi zong an rak um ve. Cucaah "minung pathum" tiah kan chim lomi le țial lomi an kan chimter tawnnâk zong a si.

Cucaah:-

"MI"

sinâk a ngeimi cu:-

--thaw a ngei lai
--chia țha thleidannâk thiang a ngei lai
--ai lawm kho lai a ngaih a chia kho lai
--duhnâk a ngei lai i huatnâk a ngei lai
--bia a chim kho lai
--thawng a thei kho lai
--khua a hmu kho lai
--rim a thei kho lai
--a kal kho lai
--a țuan kho lai

Khi a cunglei hna khi Pathian pakhat ah Mi pathum Pa le Fapa le Thiang Thlarau nih an ngei dih.

Cucaah "Mi pathum" tiah ti an si nâk cu a si.

"MI" timi hi vawlei thil in kan zoh ah cun minung zong hi "mi" kan si.

Zeicatiah khi a cunglei vialte khi minung zong nih kan ngeih dih.

Cucaah dah kaw Pathian le minung hi kan i komh khawhnâk a si cu.

A ngai ngai ti ah cun Hra.1:26 ah:-

"Kanmah mui kengin, kanmah he i lo in minung ser u sih law" tiah a timi zong khi a cunglei ah kan chimmi,  Sertu Pathian nih a ngeihmi khi sermi minung zong nih nih kan ngeih dih caah Pathian mui kan kennâk le Pathian kan lawhnâk tak tak cu a si.

Saram le sațil zong nih thaw an ngei, khuaruahnâk zong an ngei, lomh le ngaihchiat zong an ngei, an hmuh khawh, an theih khawh an awn au kho an kal an țuan nain:

"mi" an si lo.

Zeicatiah Pathian mui keng le ai lo in sermi an si lo i chia țha thleidannâk thiang an ngei lo.

Budis hna nih rel cawk loin an ser i an i chiahmi khi "Mi" si loin "Milem" an si.

Baibal nih,

"ka an ngei nain an holh kho lo;
mit an ngei na in an hmu lo;
hna an ngei nain an thei lo;
hnar an ngei na in rim an thei lo;
kut an ngei nain zeihmanh an tawng lo; ke an ngei nain an kal kho lo;
an hrawm nih a onhter kho lo"

tiah a ti.

Sâm.115:5-7. Sâm. 135:15-17.

Pathian nih amah mui keng le amah he ai loin a sermi minung cu Pathian nih a ngeihmi tling tein a ngeih caah Sertu zong "Mi" sermi zong "mi" a sinâk cu a si.

Asinain Sertu nih a ngeihmi a ngeitu kan sinain Sertu nih a ngeihmi cu:

Ri an ngei lo i

Sermi minung nih kan ngeihmi cu

Ri a ngei.

Cucaah Sertu si loin sermi kan si.

Minung nih amah muikeng in a sermi cu

"mi" si loin

"milem" a si.

Zeicatiah a sertu minung nih a ngeihmi thaw, hmuhkhawhnâk, theihkhawhnâk, țuankhawhnâk le phun dang dang kha an ngei lo.

Cucaah "MI" nih a ngeihmi cu Pathian pakhat ah Mi pathum a simi Pa le Fapa le Thiang Thlarau nih an ngei.

Pathian nih amah muikeng le amah he ai loin a sermi minung "mi" a simi zong nih an ngei

Cațialtu hna nih kan i ralrin a herhmi tu cu Pathian pakhat ah Mi pathum ti tik ah 'M' kha cafang ngan in kan țial lai i minung a simi "mi" kan țial tikah 'm' kha cafang hme mi in kan țial lai.

Kei zong a si khawh chungin kai ralrin pengmi a si.

Thlarau timi kan țial tik zongah Pathian Thlarau cu a nganmi cafang "T" in kan thawk lai i minung thlarau kan țial tik ah a fami "t" in kan thawk lai.

FB hi Pathian Biatak le vawlei thil tampi kan theihhngalhnâk lawng si loin LAI CA NINGCANG TE kan țial khawhnâk zongah cang hrâm seh.

PATHIAN ZONG "MI"
minung zong"mi"

PATHIN PAKHAT TIMI CU 100% 100% IN A DIK

PATHIAN PAKHAT timi cu
Za ah za in a dik nain

PATHIAN PAKHAT AH MI PAKHAT timi cu za ah za in a palh.

Zeicatiah Pathian pakhat ah MI PAKHAT timi hi Baibal ah a um lo.

PATHIAN PAKHAT timi voi 50 reng lo Baibal ah a ummi cu serchommi milem pathian tampi ralchanhnâk bia a sinâk kong Cathiang lila in kan hngalh cang.

Tutan ah Pathian pakhat ah mi pakhat timi za ah za in a palhnâk kong Cathiang lila in kan hngalh țhân lai

Kum 47 chung Baibal relnâk, chimnâk le dothlatnâk ah ka cân tam bik ka hman hnu ah Baibal chungah Pathian Bia ka theih dingzat hnarcheu hmanh ka thei rih lo.

Asinain mi cheu khat nih an chim tawnmi......

Baibal ah a um le um lo theih khawhnâk cu Jehovah Pathian leThiang Thlarau thawngin ka ngei.

Cucaah "Baibal ah a um lo" ti hi ka hman tawnmi bia a si.

Pathian pakhat ti cu Baibal ah voi 50 reng lo a um nain

Pathian pakhat ah Mi pakhat ti cu Baibal ah a um lo.

Pakhat timi bia hi za ah za a palhnâk tawnnâk hmun cu pakhat nâk tam a umnâk hmun ah a si.

Pathian pakhat ah Mi pakhat timi zong za ah za a palhnâk cu:

Pathian pakhat ah Mi pakhat nâk tam a umnâk Baibal in tah tikah a si.

Pathian pakhat ah Mi pakhat nâk tam hi OT ah a thlâm in voi 7 a um i NT ah a tak tak in voi 12 a um.

OT

Hra.1:1 " Pathian " timi hi pakhat nâk tam chimnâk bia (plural form) a si ti hi lei pumpi nih cohlânmi a si.

A țhawnnâk, a thiltikhawhnâk le a lianngannâk a si tiah an ti tawnmi khi a palh khomi minung nih an hrilhfiahning a si.

Țialmi cathiang lawng lawng a hmun.

Hra. 1:26...3:22...11:7 ah Pathian hrim hrim nih pakhat nâk tam bia "KAN" timi a hman.

Vanmi an si e,  cu e, kha e tiah an hrilhfiah lên zongah țial ciami Cathiang "Kan" timi â thleng bal lo.

Zungzal in a hmun lai.

Hra.18:2 ah "mi pathum" timi zong a tanglei an rel lengmang tikah  pakhat cu Jehovah a si i pahnih cu vanmi a si an tik ah an palh theng lai lo.

Asinain câng khatnâk ah "Jehovah ai lang" timi le câng hnihnâk ah "mi pathum" a hmuh hna timi Cathiang khi zungzal in a hmun lai.

Isaiah 6:3 ah "A thiang, a thiang, a thiang tiah van cungmi nih Pathian an thangțhatnâk zong zeibantuk hrilhfiahnâk zong nih a thleng kho lo i câng riatnâk ah pakhat nâk tam bia "Kan" tiah Pathian chimmi nih a fehter leh lam.

NT

Mt.3:16-17 Fapa cu ti chungin a chuak i Thiang Thlarau cu Țhuro mui in a cungah â fu i Pa nih " Ka dawtmi" tiah a rak ti.

Hmun hmun khat le cân cân khat ah a dang cio in langhtermi:

Pathian pakhat ah Mi pathum, Pa le Fapa le Thiang Thlarau timi a hmunh chung pauh pauh cu:

Pathian pakhat ah Mi pakhat, Fapa Jesuh lawng lawng timi hi za ah za in a palh zungzal lai.

NT ah a dang hmun 11 hna

Mt.28:19...Jn.14:16-17...Jn.14:26...
Jn.15:26... Lam.2:32-33...Lam.7:55
2Kor.13:14...Efe.3:14-16...1Pet.1:2
1Jn.5:7...Jude 1:20-21.

Hi a cunglei Baibal hna nih (Baibal ah a um lomi pa chan, Fapa chan, Thiang Thlarau chan tiah an țawnchommi bang si loin) cân cân khat le hmun hmun khat ah Pathian pakhat ah Mi pathum Pa le Fapa le Thiang Thlarau kong an chim dihmi nih:

Pathian pakhat ah Mi pakhat timi hi za ah za in a palhmi a si kha a fianter i a fehter.

Zeicatiah ka chim cang bangin pakhat timi cu pakhat lawng umnâk hmun ah a palh lo nain pakhat nâk tam a umnâk hmun pauh ah za ah za in a palh tawn.

Rev. Van Hlei Thang nih a țialmi zong voi hnih țha tein ka rel i tlâng a kawmnâk cu

Sining dang dang in ai thleng
A umnâk hmun ai thleng tiah a ti.

Asinain cucu Baibal ah a um lo.
Baibal a hrilhfiahning a si.

Hrilhfiah si loin a țialning tein:
Hmun hmun khat le
cân cân khat ah
Pathian pakhat ah
Mi pathum
Pa le Fapa le Thiang Thlarau an langhnâk:

OT ah a thlâm in voi 7
NT ah a tak tak in voi 12

A um.

Hi nih hin Pathian pakhat ah Mi pakhat timi hi:
za ah za in a palh ti kha
a fianter i
a fehter.

Early Church History e, a nih nih cu tin kha tin a ti e ti le RCM nih cu tin kha tin an ti e timi hna hi a palh khomi minung chimmi le hrilhfiahnâk lawng te an si.

A palh kho lomi Cathiang ah a ummi lawng lawng a hmun lai.

Pathian pakhat ah Mi pakhat timi hi
Cathiang ah a um lo.

Pathian pakhat ah mi pathum Pa le Fapa le Thiang Thlarau timi lawng Cathiangah a um.

Cucaah "PATHIAN PAKHAT AH MI PAKHAT timi hi:

za ah za in a palhmi a si.

Note: "MI" timi kong ka rak țial țhân te lai

PATHIAN PAKHAT

PATHIAN PAKHAT

minung sinah Pathian ai phuannâk Baibal ah Pathian nih:-

Sertu a sinâk
Zohkhenhtu a sinâk
Kilvêngtu a sinâk

Zeizong vialte tuahkhotu a sinâk
Zeizong vialte hngaltu a sinâk
Zeizongvialte ah a um khomi a sinâk

Dawtnâk Pathian a sinâk
Dinfelnâk Pathian a sinâk
A thiangmi Pathian a sinâk
Khamhtu Pathian a sinâk

A duhmi le
A duhlomi or a huatmi

hna tling khitkhet in a phuan hnu ah:-

voi 50 reng lo deuh

PATHIAN PAKHAT a sinâk a phuan țhânmi hi ruah awk a tlâk i cawn le dothlat zong a tlâk tak takmi a si.

Zeicatiah minung nih Pathian sinah "Zeizatdah nan si?" tiah hei hal hna seh law cu bang.

Asinain cubantuk biahalnâk cu voi khat te hmanh Baibal ah a um fawn lo.

Cuticun zeiruang set ah dah ahohmanh hal țung loin Pathian nih pakhat lawng a sinâk voi 50 reng lo a phuan? tiah biahalnâk um seh law fawi tein 'a herh ruangah' tiah kan leh men lai.

Asinain zeiruang set ah dah 'pakhat lawng' tiah i phuan cu a herh? tiah biahalnâk a um ahcun thlenkhawh a si lomi thilsining or biatak (unchangeable fact or truth) a simi cu:-

"Pathian mi le hi rel cawk hmanh a si lomi serchom milem pathian biaknâk vulei ah an um caah a si" ti hi a si.

Minung nih minthan duh ah Babel lung a rualmi theipar a tu tiangin kan zûnmi phun hnih cu:-

Holhdannâk le Milem biaknâk hi a si.

Kanân in Izip ah a pemmi kha minung 75 an si (Lam.7:14) i a tlawm bik ah ting 50 reng lo an si tiang kum 400 chung khua an saknâk Izip ram kha rel cawk lo serchommi Milem pathian biaknâk ram a si.

Moses hmangin an chuak i kum 40 hnu ah an luhnâk, Kanân ram zong rel cawk lo serchommi Milem pathian a biatu miphun pasarih hna (kum 400 chung Izip sal an can lio ah) umnâk ram a si.

Cucaah minung nih "Zeizatdah nan si?" tiah Pathian an hal lo nain voi 50 reng lo Pathian nih a mi le hmangin Pathian pakhat lawng a sinâk ai phuannâk hi a si.

A voi khatnâk zong a si i fian zong a fiannâk bik pakhat hun zoh u sih:-

"Aw Israel, ngai tuah u, Jehovah kan Pathian, Jehovah cu pakhat a si". Naw.(Deu) 6:4.

Pathian pakhat nâk tam Milem biaknâk ram Izip in a chuahpi hna i kum 40 hnu ah Pathian pakhat nâk tam Milem biaknâk Kanân ram an luh lai te ah hi bia hi Moses nih a cân hmadung, a thih lai ah serchommi Milem pathian biaknâk chungin ralrinpeknâk ah Israel mi hna a cah tami bia a si.

Câng 14 nâk ah, "Nan vêlchûm dihlak (or vialte) i mibu hna pathian, pathian dang hna kha nan zul lai lo".

Moses cauk tiah kawhmi Hramthawhnâk in Nawlpekțhânnâk (Gen--Deu) tiang ah Pathian nih Moses hmangin atu le atu Pathian pakhat lawng lawng a sinâk a chim lengmang mi hi rel cawk lo serchommi Milem pathian chungin ralrinpeknâk lawng te an si.

Ni 40 chung Sinai tlâng i a rauh chung hmanh ah pei serchommi milem pathian an rak biak kha. Chu. (Exo) 32 rel dih.

Kanân ram an luh hnu zongah atu le atu rel cawk lo Milem pathian biaknâk ah an kir lengmang caah miphun 10 umnâk cunglei pennâk cu BC 722 kum ah Assiria sal ah Pathian nih a zuar hna i miphun pahnih umnâk tanglei pennâk zong pathian pakhat nâk tam serchommi milem an biak ruangah BC 586 kum ah Babilon sal ah Pathian nih a zuar țhan hna.

Pathian nih fel le fiang tein a hngalhmi cu miphun caah a thimmi Judah or Israel mi hna nih rel cawk lo serchommi Milem pathian biaknâk ah anka piaktâk te lai ti hi a si.

Cucaah a sal Moses le Profet hna, a bik tak in Isaiah le profet dang dang hna le NT zûmtu hna hmangin atu le atu voi 50 reng lo Pathian pakhat a sinâk kong ai phuan lengmang nâk hi a si.

Fb ah cheu khat nih Isai. 45:5,6,22 an lâk lengmang mi zong hi câng 16 ah,

Mualpho in an um lai, asi, an dihlak in ningzak in an um lai. Milem a sertu hna kha a ruah awk hngal loin an kal ți lai, tiah fiang tein a chim.

Isaiah hi cunglei pennâk a rawh hnu,  tanglei pennâk a rawh lai te ah Pathian nih milem pathian tampi chungin ralrinnâk petu dingah a thlahmi a si.

NT zongah Pathian pakhat kong a chimtu bik hi Paul a si. Fiang tein a chimnâk cu serchommi milem a khahnâk hmun Korin khua i zûmtu ca a kuatmi ah a si. A chimning hi zoh hmanh:-

"Zeitintiah van ah siseh, vawlei ah siseh pathian tiah kawhmi tampi an um. (Cubantuk pathian le bawi cu tampi an si),
asinain kannih caah cun Pathian pakhat lawng lawng Pa cu a um........cun Bawipa pakhat Jesuh Khrih lawng lawng a um.."1Kor.8:5-6.

Asia minor ram dihlak ah an sunhsak bikmi serchom Milem Dina pathian cu Efesa khua ah a um i Paul nih phung a rak chim lio ah buai tak tein an rak buainâk kha a si.Lam.19 dihlak rak rel te.

Cucaah Paul nih Efesa khua zûmtu sinah ca a kuatmi dal 4 ah pakhat pasarih a chimmi chung i a donghnâk ah,

"Pathian pakhat, zeizong vialte Pa....tiah a rak ti. Efe.4:6.

Timote sinah ca a kuatmi ah,

"Zeitintiah Pathian pakhat lawng a um i Pathian le minung karlak ah lamkaltu (Jesuh) pakhat lawng lawng a um..(1Tim.2:5-6) tiah a timi zong hi pathian pakhat nâk tam Milem biaknâk khualipi Efesa khua zûmtu hna sinah Timote kha a um caah a si.

...Efesa khua ah khan um peng..1Tim.1:3.

Cucaah Baibal ah voi 50 reng lo Pathian pakhat timi a um chan tak tak hi:-

"pathian pakhat nâk tam, rel cawk lo ser chommi Milem pathian biaknâk vawlei ah ka mi le hna an um ti hi Pathian nih fel le fiang tein a hngalh i cu serchommi milem pathian rel cawk lo chungin ralrin peknâk caah a si"

ti hi thlen khawh a si lomi thil sining or biatak a si.

Van ah zungzal zungzal in a rak um cang i a um lio i a um zungzal ding a simi:-

Pathian pakhat ah Mi pathum, Pa le Fapa le Thiang Thlarau he samzai tia tak tak hmanh ralchanhnâk a um kho lo.

Zeicatiah voi 50 reng lo Pathian pakhat timi bia hi rel cawk lo serchommi milem pathian ralchanh in chimmi a si.

Phundang in: 

Pathian pakhat timi hi Pathian umnâk VAN LEI HOIH in chimmi a si bal lo.

Rel cawk lo serchommi Milem pathian umnâk VAWLEI LEI HOIH in chimmi a si.

PATHIAN PAKHAT AH "MI PAKHAT" timi za ah za a palhnâk kong ka rak țial țhân te lai.