![]() |
| Balentik Camp kal pah Date: 8/10/2015 4:42:24am rei lote thingpi dingtur in kan indinhnak ani hi. Pu. Kam Sang he. |
Dawn Baptist thawhkehnak le Khrihfa tuanbia
JESUH ṬUANMI RIAN PHUN THUM
JESUH ȚUANMI RIAN PHUN THUM
1.Profet rian.
Profet a sinâk kong amah Jesuh nih a chimmi. Mat.13:57. Mak.6:4. Luk.4:14
Mizapi zong nih Jesuh kha Profet bangin an cohlân. Mat.16:13-14
Muslim zong nih Jesuh hi Profet pakhat bangin an cohlân.
Pathian kong minung sinah phuan hi
Profet rian a si.
Phun dang in Profet nih Pathian sinin a hmuhmi bia kha minung sinah a phuan tawn.
Cucaah Jesuh nih "Ka Pa sin in ka hmuhmi kha ka chim tawn" tiah a ti. Joh.8:38.
Johan 12:50 zongah Jesuh nih, "Cucaah ka chimmi hna hi a ka thlahtu Pa nih aka chimhning tein ka chimmi a si" tiah a ti.
Cuticun Kum 3 hrawng Kanân ram tung le vâng kha țol in Jesuh nih minung sinah bia a chimmi le a cawnpiakmi hna kha Profet sinâk in a țuanmi rian a si.
A thlahtu Pa sin in a hmuh i a chimmi bia hna kha lei le van a rawh hmanh ah zungzal in a hmun laimi Pathian Bia an si.
Mat.24:35.
2. Tlângbawi rian.
Jesuh cu zungzal Tlângbawi a si. Heb.5:6-10.
Heb.8:1-2
Tlângbawi rian cu Profet rian bettaling bak a si.
Zeicatiah Profet nih Pathian kong kha minung sinah an chim lio ah:
Tlângbawi nih cun minung kong kha Pathian sinah an chim tawn.
Profet nih Pathian thianhlimnâk le dinfellnâk le zângfah-dawtnâk kong kha minung sinah an chim lio ah:
Tlângbawi nih cun minung thûrhnomhnâk le dinfellonâk le tlinlonâk vialte kha saram thisen he lei Țempal Hmunthiang bik ah Pathian sinah an chim tawn.
Jesuh zungzal kan Tlângbawi zong nih minung sualpalhnâk le thurhnomhnâk vialte kha Amah thisen hrim hrim kha i put in Van hmunthiang bikah Pa Pathian sinah akan chimpiak i:
"Ka Pa, annih hi ngaithiam hna..." tiah Vailamtahnâk thing cungin a luangmi a thisen he akan nawl piak. Luk.23:34. Heb.9:11-12
3. Siangpahrâng rian.
Pailat nih Jesuh sinah Siangpahrâng na si ko lo maw? tiah a rak ti lio ah Jesuh nih, "A dikmi na chim. Siangpahrâng ka si" tiah a ti. Joh.18:37. Joh.19:19.
Siangpahrâng nih cun Ram or Miphun pakhat khat kha a uk or a pen tawn bangin Jesuh zong nih (Zângfahnâk cân a dih tikah) Pathian miphun hna cu kum 1000 chung a uk te hna lai. Bia.20:4-6
Kum 1000 chung Siangpagrâng sinâk in Jesuh nih Pathian miphun Judahmi a uk dih hnu ah vawlei hlun le vanhlun cu a dong lai i Fapa Jesuh nih Pa Pathian sinah Pennâk kha a chanh te lai tiah Cathiang nih a ti. 1Kor.15:24.
Cuticun Jesuh nih:
Profat bangin rian a rak țuan cang i
Atu Tlângbawi bangin rian a țuan liopi a si i
Ni ni khat cu Siangpahrâng sinâk in rian a țuan țhân te lai.
BAIBAL le MAH LE MAH I THAH
BAIBAL le MAH LE MAH I THAH
"...lainawngmi cu zungzal nunnâk an chungah a hmun lo ti kha nan hngalh". 1Joh.3:15b
Mah le mah i thah hi tlângrai bangin vawlei cungah a vak cuahmah i Kristian ram a simi Chin miphun umnâk zong a kan phâk cuahmah lio ah Baibal ah zeitiset in dah mah le mah i thah hi a chim ti hi kan zoh a herh.
Lungtlâp cungah Amah Pathian hrim hrim nih a țialmi Nawlpek Pahra (Ten Commendments--kan pa le nih Nawlbia pahra tiah an kan lehpiak mi) chungah paruknâk ah:-
"Lai nawng hlah" tiah Sertu Pathian nih sermi minung sinah nawl a rak pek. Chu.20:13..Naw.5:17
Zeicatiah minung nih kan ngeihmi nunnâk hi Sertu Pathian nih a cheuhmi nunnâk a si. Hra.2:7
Cucaah Sertu Pathian nih a cheuhmi minung nunnâk lakpiak, "Lainawn" hi Sertu Pathian ralchanhnâk phunkhat a si.
Cuticun Sertu Pathian kha ralchanh in midang nunnâk, asiloah mah nunnâk zong a latu cu Sertu Pathian sinah an phân hrim hrim lai lo ti hi Baibal cawnpiakning a si.
Midang nunnâk a latu cu sual ngaihchihnâk cân țha ngei in Pathian an panh ah cun Pathian nih ngaihthiam khawh lomi sualnâk a ngei lo ti hi Baibal cawnpiakning a si bangin ruahchannâk a um.
Asinain mah le mah i thah cu sualngaihchihnâk cân a um ti lo caah van cung kai dingin ruahchannâk a um kho lo.
Baibal ah hri in ai awk i mah le mah ai thatmi cu Jesuh Lamkaltu 12 chungin mi pa khat a simi Judas Iskariot kha a si. Mt.27:3-5. Lam.1:18-19.
Judas Iskariot zong van ah si loin hell ah a kal bak ti hi Baibal ah tehte pa thum a um.
1...chuak loin rak um seh law a caah a țha deuh..Mt.26:24.
Chuahchan a ngei lo tinâk a si.
2...nannih cu nan thiang, nan dihlak bel si loin. Joh.13:10.
A thiangmi lakah ai tel lomi cu Judas Iskariot kha a si.
3...anmah lakah lotlau fapa dah ti lo cu pakhat hmanh an tlau lo.Joh.17:12
Lotlau fapa cu Judas Isksriot kha a si.
Khi a cunglei Baibal ah amah le amah ai thatmi Judas Iskariot kong khi a dihlak in Jesuh chimmi lawng te an si.
Cheu khat nih Israel Siangpahrâng Saul zong amah le amah ai that i van ah a kai lai lo maw tiah an ti.
Saul kha amah le amah ai thatmi a si lo. Pathian a hngal lomi, cuarpartanlo Filistin mi hna kut i thih a duh lo ruangah a si.
1Sam.31:4
Mah le mah i thah a duh ruangah a si hrim hrim lo. Zûmlotu kut chungin ai kilvennâk a si.
Cucaah Pathian minung a simi Samuel nih, "cun thaizing ah nangmah le na fapa cu ka sinah nan um lai" tiah a ti. 2Sam.28:19.
Mah le mah i thah duhnâk tiangin lungrawhnâk a ngeimi hna hi Bawmtu Thiang Thlarau le Pathian Biatak a ngei lomi an si.
Phundang in Thiang Thlarau (Joh.3:5) le Pathian Biatak (1Pet.1:23) ah a hrințhânmi
zûmtu cu mah le mah i thahnâk tiang tiang in lungrawhnâk an ngei kho lo.
Zeicatiah Kilvêngtu Thiang Thlarau le Pathian Biatak kha an ngei.
Cucaah mah le mah ai thatmi cu Thiang Thlarau le Pathian Biatak ah a hrințhân lomi an si bangin van ah si loin hell ah an kal lai ti hi minung ruahnâk men men si loin Baibal cawnpiakning a si.
..."lainawngmi cu an chungah zungzal nunnâk a hmun lo ti kha nan hngalh". 1Joh.3:15
BAIBAL le LOVE SONG
BAIBAL le LOVE SONG
Kan hnulei deuh ah khan zûmtu caah love song sak hi a poi maw? Asiloah zûmtu caah love song sak hi sual a si maw? tiah fb ah an post i commentu zong kap hnih in an um.
Asinain a kap hnih in i tei dawh an si lo.
Zeicatiah pumpâk ruahnâk cio kha chim a si i Baibal ah zeitiset in dah a chim timi cu dothlatnâk a tlawm deuh.
Kum chiarte Baibal Sunday chirhchan in Hakha i Zion Baptist bu nih zarh khat chung chun zan hlan in Baibal dihlak an rel i Solomon hla an phâk tik ah mi pakhat lawng i rel loin mi pathum hrawng in chawnghlâng in an rel tawn.
Zeiruangah titu cu theih a si lo.
Chin Kristian za ah 70 cu Baptiat bu kan si i Baptist bu tlaihtleng 7 chungah pakhatnâk cu Baibal Nawlngeihnâk (Bibilical Authority) ti a si.
Liberal theology nih a teimi cheukhat cu an tlaihtleng pakhatnâk a simi Baibal Nawlngeihnâk timi â tlaih duh theng lomi zong um dawh an si.
Pathian nih thaw a chuahhnawhmi uk 66 a simi Baibal ah hin uk khat "Solomon Hla" timi cu a hramthawk in a dongh tiang love song lawng te a si ti hi el khawh a si lo i el awk zong a țha lo.
Phun dang in "Baibal ah Love Song a um ko" tinâk a si.
(Hi ruangah hin a si hnga maw tu lio civuipi dongh zan ah cun love song sak zong a um pah.)
Asinain zûmtu caah love song sak a poi lo, asiloah zûmtu caah love song sak hi sual a si lo tinâk tu cu a si lo.
Zeicatiah Lainawn le mi nupi chuh le fir zong Baibal ah a um. Asinain cucu an poi lo tinâk a si lo hlei lo.
Cubangin Baibal ah love song a um ti ruangah love song sak a poi lo tiah ti zau ding cu a si lo.
Love song sak a poi tuk ti zong cu dengteu (direct) in a um hlei lo.
Cucaah Baibal ah zoh le dothlat cu kan rian a si.
Baibal ah a ummi love song hi a phuahtu le a satu zong mi pakhat, Israel Siangpahrâng pathumnâk Solomon a si.
Midang nih an rak sakpi le sakpi lo cu Baibal ah kan hmu lo.
Asinain fiang tein kan theih i kan hngalhmi cu love song a phuah i a sa lengmangtu Siangpahrâng Solomon kha tuan te ah a biakmi Pathian nung kha hnu lei a chit i minung nih a serchommi milem lei ah â mermi a si ti hi a si. 1Sia.11:1-10
A pa David ruangah Pathian nih love song sak a hmangmi Solomon kha dân a tat cawlh lo nain (1Sia.12:12-13) a thih hnu ah thil a cangmi hna cu țih a nung i sûm a țing tak takmi le ro a lingmi tuanbia lawng te an si.
Siangpahrâng pakhat penmi ram a simi siangpahrâng pahnih penmi ram ah țhen le cheu a sinâk zong Solomon nih love song a sak ruangah a si.
Miphun pahra hna tohmi Israel ram zong milem biaknâk ram ah â can dihnâk le a donghnâk ah BC 722 kum ah Assiria sal ah zuar dih an sinâk zong Solomon nih milem a biami ngaknu dawtnâk zun a cuai i love song a sak ruangah a si.
Miphun pahnih tohmi Judia ram le Pathian nih a min umnâk dingah a thimmi Jerusalem khualipi le a laifang ah Jehovah (YHWH) umnâk dingah amah Solomon hrim hrim nih a sakmi Țempal pi zong BC 586 kum ah vutcam ah a can dihnâk le Babilon ah kum 70 chung sal ah zuar an sinâk zong kha:
Milem a biami hna nupi ah țhi lo ding le nupi tampi zong ngei lo ding i Pathian Nawlpek (Chu.34:16. Naw.7:3-4. Naw.17:17) kha buar in nupi 700 le nuchun 300 kha ngeiin milem a biami ngaknu kha Solomon nih a dawt hna i cu a dawtnâk zûn a cuainâk hla love song a rak sak lengmang ruangah a si.
Love song sa in a lêm lengmang mi, milem a biami ngaknu hna nih khan amah Solomon nih a sakmi Țempal chung tiang hrim hrim in an milem an luhpinâk kong kha Profet Ezekiel dal 8 ah kan hmuh.
Cucaah BC 586 kum ah Jehovah Pathian umnâk a simi Jerusalem Țempal pi vutcam ah â can dihnâk zong kha a hram tak tak cu:
Solomon nih Pathian Nawlpek kha buar in milem a biami nu hna a dawtnâk hla love song a sak lengmang caah a si.
Chin miphun kan khualipi Hakha zongah
Cubantuk he â lo ngaimi thil a rak cang ve.
Mino hna nih fun kawlnâk ah an biakinn ah siarem tein love song an rak saknâk biakinn pi cu love song saknâk ah an hman ri in kum khatnâk ah a chungah an hmanni eletic mei hmangin nazi pakhat chungah vutcam ah a rak cang dih.
Love song an sak ruangah an biakinn a kâng tiah tinâk cu a si lo.
Asinain siarem tein love song saknâk ah an hmanmi biakinn cu a chung ah hmanmi electic mei lila hmangin a kâng dih ti hi thlen khawh lomi thil sining a si.
Cucaah love song sak hi zûmtu caah a poi maw poi lo:
Asiloah love song sak hi zûmtu caah sual a si maw si lo:
ti hi pumpâk ruahning le hmuhning lawng si loin:
A palh kho lomi Baibal ah zeitiset in dah a um? ti le:
Baibal ah a ummi love song hi ahonihdah a rak sak? ti le:
Love song a sa lengmangtu Solomon nih a techin fapar caah zeibantuk tuanbia dah a roh hna?:
Timi kha Baptist Bu tlaihtleng pakhatnâk a simi:
Baibal Nawlngeihnâk in kan zoh i:
Kan dothlat i
Kan hngalh kha a herh bik mi a si.
Baibal ah a ummi love song a satu cu
Solomon a si i a te chin fa par caah a
roh tami tuanbia cu:
Judah mi le Kristian a simi caah vawlei a dongh tiang philh khawh a si lomi:
Chiatnâk le rawhrawlnâk tuanbia a si.
TLÂNGKAWMNÂK
TLÂNGKAWMNÂK
Uk 66 a simi Kristian Baibal Cathiang hi:
A hramthawk in a dongh tiang:
Zungzal zungzal in van ah a rak um cang i atu zongah a um cuahmah i hmailei zongah a um peng ding a simi:
Pathian pakhat ah Mi pathum:
Pa le
Fapa le
Thiang Thlarau
Cawlcanghnâk cauk a si.
Pathian pakhat ah Mi pathum Pa le Fapa le Thiang Thlarau cawlcanghnâk hi:
Biakam Hlun ah a THLÂM in voi 7 langhter a si.
1...Hra. (Gen) 1:1,2
2...Hra. = 1:26
3...Hra. = 3:22
4...Hlra. = 11:7
5...Hra. = 18:1-2
6...Isai 6:3
7...Isai 6:8
Note:
Zeitindah an hrilhfiah i an fianter ti kha a biapi bik le a hmunmi a si bal lo.
Baibal Cathiangah â țialning tein a hmun zungzal lai.
Biakam Thar ah a TAK TAK in voi 12 langhter a si.
1...Mat...........3:16-17
2...Mat.........28:19
3...Joh.........14:16-17
4...Joh.........14:26
5...Joh.........15:26
6...Lam..........2:32-33
7...Lam..........7:55
8...2Kor.......13:14 KJV , NKJV
9...Efe............3:14-16
10.1Pet..........1:2
11.1Joh..........5:7 ..KJV, NKJV
12.Jude...........1:20-21
A cunglei Baibal ca câng hna khi cân cân khat le hmun hmun khat ah a cangmi thil lawng te an si.
Uk 66 a simi Kristian Baibal Cathiang (Holy Bible) ah voi 50 reng lo deuh:
PATHIAN PAKHAT LAWNG
tiah a timi hna hi:
Van ah a ummi Hngalhpitu pathum:
Pa le
Bia (Fapa) le
Thiang Thlarau pumkhat, asiloah pakhat (one) a simi (1Joh.5:7) RALCHANHNÂK lei in chimmi an si bal lo.
Minung nih rel cawk lo MILEM pathian a sermi ralchanhnâk lei in chimmi lawng te an si dih. Naw.(Deu) 6:4 le 6:14 khi zoh chih. 1Kor.8:5-6 zong zoh chih.
Cucaah Baibal ah voi 50 reng lo deuh a ummi Pathian pakhat timi biafang hi i lak zau in
Jesuh lawng Pathian
A dang tein Pa a um lo
Pa le Fapa le Thiang Thlarau min cu
Jesuh a si ti le
Van ah Pa a um lo
Jesuh lawng a um
tiah ruah le cawnpiak hi
Baibal Cathiang MERH le
Baibal Cathiang CHAP a si.
Zeicatiah cucu Baibal Cathiang ah an um lo.
Note: WC a dih in "Khrih Vailam i misual Khamhnâk" timi post khawh kâ zuam te lai.
